Tímarit Máls og menningar - 01.04.1964, Blaðsíða 58

Tímarit Máls og menningar
að uppræta. AstandiÖ í amerísku
þjóðlífi er sem sé þannig nú, að á
sama tíma og verkalýöshreyfingin er
í afturför eru samtök negranna aS efl-
ast. Sú staSreynd verður ekki umflú-
in, að síöan 1955 hafa samtök negr-
anna verið eina byltingarafliö sem
eitthvað kveður að í Bandaríkjunum.
011 þj óðin og allur heimurinn veit nú
hvers þau eru megnug. Innan Banda-
ríkjanna ríkir almennur ótti við vax-
andi styrk hinna svörtu múslema, sem
Martin Luther King hefur kallað
„öfgaöfl sem bíða færis“. Á undan-
förnum sex árum hafa negramir
myndað hundruð skyndisamtaka til
baráttu fyrir sérstökum málefnum.
Þessi samtök hafa síöan leystst upp
jafnskyndilega og þau urðu til, þegar
þau höfðu náð takmarki sínu, og síð-
an hafa myndazt ný þegar ný úr-
lausnarefni knúðu á. Meöal þessara
samtaka, sem eflast nú með hverjum
degi, eru foreldrafélögin í borgum
Norðurríkjanna, sem með stefnu
sinni í skólamálum hafa snúizt til
andstöðu við það skipulag sem ráð-
andi hefur veriö í borgunum með
byggingu ibúðahverfa utan þeirra, og
gegn stjórn „utanbæjar landsdrottna"
á negrahverfum borganna.
Allt þetta vekur spurningar um
grundvallaratriði, ekki einungis fyrir
hið bandaríska þjóðfélag í heild,
heldur einnig fyrir bandaríska bylt-
ingarsinna. Hin gömlu vígorÖ, „Black
and White, Unite and Fight“, hafa
reynzt úrelt og einskis nýt, og hið
sama er nú að koma í lj ós um þá skoð-
un, að negrarnir geti náð rétti sínum
innan þjóðfélagsins eins og þaS er,
eða án þess að bylta um allri þjóðfé-
lagsbyggingunni. Það sem hér er um
að ræða er ekki einungis líkurnar á
almennri vopnaðri uppreisn gegn rík-
isvaldinu í Suðurríkjunum. Negrarn-
ir setja nú allar stofnanir og samtök
bandarísku þjóðarinnar, einkum þó
þau sem talin hafa verið þeim hlið-
holl (verkalýðshreyfinguna, frjáls-
lynda menn, gömul negrasamtök og
marxista) í sama vanda og byltingin
í Alsír setti frönsku þjóÖina, þó er sá
munur á, að Alsír er utan Frakklands,
en negrarnir í Bandaríkjunum sjálf-
um. En á sama hátt og Alsírbyltingin
leiddi til þess að Serkir börðust ekki
einungis við Frakka, heldur einnig
innbyrðis, síðan Frakkar í Alsír inn-
byrðis, og loks þess að Serkir urðu
að taka hið pólitiska vald í sínar
hendur og verða nú að taka eignar-
námi franskar eignir í Alsír — þann-
ig mun negrabyltingin í Bandaríkj-
unum leiöa til vopnaðrar baráttu
milli negra og hvítra manna, milli
negra innbyrÖis og milli alríkishers-
ins og vopnaöra borgara, og mun síð-
an verða knúin til þess að taka sér
völdin í stjómmálum og efnahags-
málum. ÞaS hefur þegar komið fyrir
að árekstrum milli sveita úr alríkis-
lögreglunni og hvítra borgara hefur
naumlega verið forðað. Vera kann að
48