Tímarit Máls og menningar - 01.04.1964, Blaðsíða 62

Tímarit Máls og mcnningar
byltingu hefur skapazt þegar ástand-
ið innan tiltekins lands er orðið á-
hyggjuefni fjöldans. Stundum eru
það andstæðingar byltingarinnar,
sem hleypa henni af stað með cin-
hverjum aðgerðum, sem vekja reiði
fjöldans og knýja hann til gagnað-
gerða. Stundum vekja stórum bætt
lífskjör hjá fjöldanum þá trú að ekki
séu nein takmörk fyrir því hvað hon-
um beri og hvað hann geti fengið.
Stundum þarf ekki annað til en að
einhver hluti þjóðarinnar njóti miklu
betri lífskjara en allir aðrir.
Enginn hefur nokkru sinni getað
sagt fyrir um það hvaða stétt eða
kynþáttur muni hefja byltingu eða
hve marga þurfi til þess að koma af
stað byltingu. Aðeins eitt er víst: bylt-
ing getur því aðeins tekizt að verka-
lýðurinn, sem er meginhluti þjóðar-
innar, gerist liðsmenn hennar.
Marx samdi byltingarkenningar
sínar með hin háþróuðu kapítalisku
lönd í huga. Háþróaðast allra hinna
kapítalisku landa eru Bandaríkin. Og
ekki einungis það. Þau eru vígi heims-
kapítalismans og án þeirra mundu
önnur auðvaldslönd ekki geta haldið
velli. Hver sá byltingarmaður sem
hliðrar sér hjá að horfast í augu við
þær sérstöku aðstæður semfyrirhendi
eru í þessu vígi kapítalismans, er líkt
settur og brezkir verkamenn á dög-
um Marx, sem voru svo önnum kafn-
ir að halda niðri írskum verkamönn-
um að þeir gátu ekki barizt fyrir eig-
in málum, eða allir þeir sósíalistar í
Bandaríkjunum sem hafa verið svo
uppteknir af Stalínismanum, með eða
móti, að þeir hafa ekki hugað að eða
getað fundið þann grundvöll bylting-
ar sem hér er, beint fyrir augunum á
þeim, í háþróaðasta landi kapítalism-
ans. Amerískir sósíalistar hafa aldrei
getað skilið hversvegna bylting þurfi
að verða í Bandaríkjunum, þar sem
gnægð er lil af öllum varningi. Held-
ur en að horfast af einurð í augu við
þennan vanda hafa þeir flúið bylting-
una í Bandaríkjunum, fræðilega ef
ekki í reynd.
Amerískir byltingarmenn heima
fyrir hafa verið svo mikið með hug-
ann við það að hve miklu leyti bylt-
ingarstj órnir í öðrum löndum hafi
haldið í heiðri eða brugðizt hugsjón-
um sósíalismans, að þeim hefur láðst
að gera sér grein fyrir þeim vanda-
málum sem þessar stjórnir hafa átt
við að stríða eftir að þær komu til
valda. Þeir hafa ekki skilið þá erfið-
leika sem því eru samfara að afla
fjármagns til iðnvæðingar, og að þá
byrði sem þeirri öflun er samfara
verður að leggja á herðar verka-
manna — alveg eins og gert var í öll-
um kapítaliskum löndum og í Banda-
ríkjunum einkum á bak þeldökkra
verkamanna — nema þeir geti fengið
nauðsynlegt fjármagn frá iðnþróuð-
um löndum eins og Bandaríkj unum.
En Bandaríkin deila ekki fjármagni
sínu með vanþróuðum löndum nema
52