Tímarit Máls og menningar - 01.06.1983, Qupperneq 121

mætti nefna: einu sinni bregður hann út
af þeirri reglu að taka aðeins ljóð eftir
fólk sem gaf út sína fyrstu bók 1970 eða
síðar. Brot Eysteins er Steinunn Sigurð-
ardóttir og bók hennar Sífellur, gefin út
1969, verður ansi í augun skerandi þegar
maður les yfir bókaskrána aftast. Mikils
væri misst ef við þyrftum að vera án
Steinunnar í þessu riti, þar á hún sannar-
lega heima, en sú spurning vaknar hvort
ekki voru fleiri skáld komin fram rétt
fyrir 1970 sem einnig ættu að fá að vera
með.
Til samanburðar við konurnar má
nefna að af níutíu karlskáldum sem hafa
gefið út bækur á tímabilinu tekur
Eysteinn bara tuttugu og einn með og
bætir bara Bubba Morthens við úr hópi
þeirra sem ekki hafa gefið út bók en birt
efni í tímaritum (eða á plötum).
Sem sagt: átta af ellefu, móti tuttugu
og einum af níutíu.
Nú eru flestar konurnar ágæt skáld og
sjálfsagt er það rétt hjá Eysteini að fæð
kvenna á ljóðabókamarkaði stafi af
vandvirkni þeirra og sjálfskröfum um-
fram karlskáld. í>ó þykist ég þess fullviss
að ekki hefði Eysteinn valið ljóð eftir
Ragnhildi Ofeigsdóttur ef hún hefði ver-
ið karlmaður.
Um leið og þetta er sagt vil ég bæta
við að varla hefði Eysteinn valið ljóð
eftir Vilmund Gylfason ef hann hefði
ekki verið frægur karlmaður.
Við lestur þessarar skemmtilegu
bókar getur ekki farið hjá því að manni
létti nokkuð. Þó að mörg ljóð séu þarna
sniðug eftir lítt kunn skáld þá er ekki á
henni að sjá að nokkurn snilling hafi
bókmenntastofnun kæft með því að setj-
ast á hann af skepnuskap og heimsku.
Við fáum bara ekki að sjá nóg, eins og
rakið hefur verið. Og í framhaldi af
bókinni dettur manni líka í hug að fleiri
Umsagnir um bœkur
hefðu átt að halda sig betur að skáld-
skapnum, gefa út fleiri bækur, skemmti-
leg og glögg skáld eins og Magnea Matt-
híasdóttir og Þórdís Richardsdóttir,
Kristinn Einarsson og Pétur Gunnars-
son sem ætti að yrkja meira þótt skáld-
sögurnar hans séu góðar.
Menn mega hafa litlar áhyggjur af
heilsufari ljóðsins, svo mikil er gróskan í
ljóðlistinni þrátt fyrir mikinn lággróður
— eða kannski einmitt vegna hans.
„Ljóðlistin virðist standast áhlaup og
yfirgang fjármagnaðra menningarmiðla,
svo sem afþreyingariðnaðar, sjónvarps
og margs konar skemmtanalífs," segir
Eysteinn í formála sínum. En hvers
vegna stenst hún áhlaupin? Ekki er það
vegna þess að ungt fólk lesi góðskáldin,
sum þeirra sem byrjuð eru að yrkja af
kappi hafa aldrei lesið ljóðabók, vita
ekkert hvernig þau yrkja Þorsteinn, Stef-
án Hörður, Snorri, Vilborg og Sigfús,
hvað þá eldri skáld. Miklu fremur er að
þau hafi einmitt orðið fyrir áhrifum frá
ýmsu sem hlýtur að flokkast undir „fjár-
magnaða menningarmiðla" og „afþrey-
ingariðnað", dægurlagatextum, söng-
ljóðum Bubba, Stuðmanna, Þursanna,
Pink Floyd, Ninu Hagen, David Bowie,
Queen, sem eru uppfull af myndmáli,
táknum og vísunum í sameiginlegan
veruleika ungmenna um allan hinn
vestræna heim. Það er fyrst og fremst
þessu fólki að þakka held ég hvað það er
auðvelt að fá jafnvel krakka, hvað þá
unglinga til að yrkja: Ljóðmálið er þeim
hreinlega tamt ef þau eiga mál á annað
borð. Teiknimyndirnar gera líka sitt til
að auka næmið á táknin; hljóð, hreyfing-
ar, tilfinningar og viðbrögð þarf að lesa
úr jafnvel flóknum myndhverfingum í
myndrömmum hasarblaðanna. Ungu
fólki verður náttúrulegt að finna og
halda í tíma sem er að glatast með því að
351