Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1983, Blaðsíða 40

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1983, Blaðsíða 40
Tímarit Máls og menningar ganga skuli yfir á hina hliðina, sem hægt væri að gera ef árangurinn væri þeirrar ferðar virði, heldur á hann við einhvern ævintýraheim fyrir handan, eitthvað sem við þekkjum ekki, sem hann lýsir heldur ekki nánar og sem getur alls ekki hjálpað okkur hér. Allar þessar dæmisögur hafa eiginlega það eitt að segja að hið óskiljan- lega sé óskiljanlegt og það vissum við fyrir. En það sem við stritum við dag hvern eru aðrir hlutir. Við þessu sagði maður einn: „Hvers vegna spyrnið þið á móti. Ef þið fylgduð dæmisögunum, þá væruð þið sjálfir orðnir dæmi- sögur og þar með lausir undan hinu daglega streði.“ Annar sagði: „Eg skal veðja að þetta er líka dæmisaga.“ Sá fyrsti sagði: „Þú vinnur". Hinn sagði: „En því miður einungis í dæmisögunni.“ Sá fyrsti sagði: „Nei, í raunveruleikanum; í dæmisögunni tapað- ir þú.“ „Og ég snéri mér við . . .“ Sá sem ætlar að fjalla að gagni um sögur Kafka þarf fljótlega að setja sig í nokkuð heimspekilegar stellingar, en slíkar hugleiðingar um svo flókin verk færu auðveldlega með mann út fyrir ramma tímaritsgreinar. Til að stytta mér leið og einfalda framsetningu vitna ég í ritdóm eftir Pál Skúlason sem birtist í TMM í fyrra: Hvað merkir það að vera til og vita af því? Hver sá sem vill leggja stund á heimspeki þarf ekki annað en leyfa þessari spurningu að verða hluta af sjálfum sér, leyfa henni að vaxa og skyggja á allar aðrar spurningar . . . Hver eru þau lögmál lífs og tilveru sem gilda um allt og þá einnig um mitt líf og þitt á þessari stundu og við þessar aðstæður?13 Þetta eru sannarlega spurningar sem ákaflega brunnu á Kafka, bæði sem persónu og sem rithöfundi. Jafnframt eru þetta spurningar sem stundum virðast valda jafnt honum sem sögupersónum hans óbærilegri kvöl. Ugglaust eru það m. a. lög tilverunnar sem Jósef K. þarf að fást við í réttarhöldum sínum. Og eru það ekki einmitt þessi lög sem fangelsis- presturinn talar um í fyrrnefndri sögu („Frammi fyrir lögunum“), lög 270
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.