Skírnir - 01.09.1995, Page 132
402
KRISTÍN GEIRSDÓTTIR
SKÍRNIR
nokkuð sé vikið að Frey í frásögninni um harmleikinn á Breiða-
bólstað. Það eina, sem hugsanlega gæti bent í þá átt er bæjarnafn-
ið Hörgsholt. Annars eru þær vísanir, sem tilfærðar eru í
áminntri ritgerð svo langsóttar að eg varð þeirra alls ekkert vör,
og enn er eg fremur þeirrar skoðunar að ást Hallgerðar hafi verið
bundin mennskum manni.
Þó að eg hafi haft nokkra tilhneigingu til að reyna að bera í
bætifláka fyrir Sturlu Sighvatsson, get eg ekki neitað því, að mér
hefur alltaf þótt lýsingin á falli bræðranna frá Vatnsfirði heldur
skuggaleg, jafnvel þó að þeir hefðu mikið til unnið. Og áhrifin
eru ennþá sterkari vegna þess hvernig Islendingasaga segir frá
þessu af mikilli snilld og alveg miskunnarlausri nákvæmni. Þetta
líktist fremur aftöku en bardaga. Eg hygg líka að minningin um
þennan hrikalega atburð hljóti að hafa fylgt æði lengi þeim sem
þarna voru viðstaddir og þá hvað helst Sturlu sjálfum. - Hver veit
nema sú minning hafi átt einhvern þátt í því að hann brast hörku
til að láta taka Gissur Þorvaldsson af lífi við Apavatn? Þetta er
auðvitað aðeins tilgáta, sem varla verður sönnuð fremur en margt
annað, sem slegið er fram um söguleg efni. En mér finnst, að
þarna gætu legið á milli einhverjir leyndir þræðir.
III
í þessu tilgreinda Skírnishefti eru, sem jafnan fyrr, umsagnir um
bækur og þótti mér þar einna athyglisverðast það sem segir af út-
gáfu Þórhalls Vilmundarsonar á XIII. bindi Islenzkra fornrita.
Um þetta er aðallega fjallað í grein Guðrúnar Ásu Grímsdóttur,
„Harðar saga og uppsprettur íslenskra örnefna“. Það var einmitt
þetta, sem mér þótti öðru meira forvitnilegt að sjá. Þetta eina orð,
„örnefni", er alveg ótrúlega umfangsmikið í útgáfu Þórhalls. Eg
vissi áður að útgefandinn var mikill áhugamaður um örnefni, en
samt bjóst eg ekki við að sá áhugi yrði jafn alltumlykjandi þarna
og raun ber vitni.
Guðrún Ása Grímsdóttir segir á einum stað í grein sinni:
Með athugunum staðhátta um allt ísland og samanburði aðstæðna á fjöl-
mörgum stöðum sem hafa sömu eða lík örnefni hefir Þórhallur komist