Stjórnartíðindi fyrir Ísland: B-deild - 01.12.1879, Blaðsíða 107
97
1879
laus unglingur úr Skagafjarðarsýslu, Friðrik Jónsson að nafni, yrði sendur til Kaupmanna-
hafnar til þess að njóta þar kennslu á hinni konunglegu málleysingjastofnun, skorað á
rnig að úrskurða, hvernig skilja eigi 2. gr. tilskip. 26. febr. 1872, og hefir hinn nefndi
meiri hluti amtsráðsins haldið fram þeim skilningi á tjeðri grein, að jafnaðarsjóðurinn
eigi að ijúka allan þann aukakostnað, er af kennslu málleysingja og ferð þeirra á við-
komandi kennslustofnun leiðir, en að aptur framfœrsluhreppur hlutaðeiganda eigi að
greiða svo mikinn hluta af öllum kostnaði hans, frá því hann fer að heiman og þar til
hann kemur aptur heim, sem svarar meðlagi því, er með honum væri lagt þennan tíma,
ef hann væri kyr í sveit sinni.
Eins og amtsráðið virðist játa, verð jeg að vera. á því, að með orðunum í 2. gr.:
oJ>eir sem standa eiga straum af barninu», sje að eins átt við foreldra og aðra einstaka
menn, sem beri að annast um uppfóstur hinna nefndu barna, en ekki við fátœkrastjórn
þá, sem á að framfœra barnið, ef það á engan vandamann að. En ef fátœkrastjörnin þannig
ekki er skyld til á sama bátt og vandamenn hlutaðeiganda að borga allan þann kostnað,
er getur um í 2. gr. tilsk. 26. febr. 1872, þó hún sje fœr um það, getur varla komið til
tals, að henni beri að greiða hluta af kostnaðinum. Kennsla sú, sem hjer er um að
rœða, getur að eins farið fram á vissum kennslustofnunum, og kostnaður til fœðis og húsa-
skjóls á þeim er því rjett talinn kostnaður við kennsluna, eins og hin hjer ura rœdda
lagagrein kemst að orði, sbr. 4. gr. yfirsetukvennalaganna 17.desbr. 1875, þar sem jafn-
vel ferðakostnaður til og frá konnslustaðnum er talinn með kennslukostnaðinum ; og
hvað öðru líður, er ekki mögulegt, eins og kennslu mál- og heyrnarleysingja nú er hátt-
að, að tilgreina sjerstaklega, hve mikið af kostnaðinum við dvöl hlutaðeiganda á kennslu-
stofnuninni sje borgun fyrir kennsluna, og hve mikið fyrir fœði og aðra aðhlynningu.
Enn fremur er það ljóst, að rjett talinn kostnaður fyrir fœði m. m. handa málleysingja á
kennslustofnun optast mun nema allt annari upphæð en meðlagið, er með honum hefði
verið lagt, ef hann hefði verið kyrr í sveit sinni.
fað er þannig ljóst, að allur kostnaður við kennslu málleysingja frá því að hann
fer að heiman og þangað til hann kemur heim aptur, verður að greiðast úr amtsjafnað-
arsjóði, ef hlutaðeigandi er ekki fœr um að borga hann sjálfur eða foreldrar hans eða
aðrir vandamenn ; en í sambandi lijer með vil jeg benda á, að amtsráðið í 5. lið 52.
gr. tilsk. 4. maí 1872 hefir lagaheimild til þess að mynda með tillögum úr sýslu- og
hreppssjóðum amtsfátœkrasjóð til þess að standast þvílíkan kostnað.
— fírjef landsliöfðingja tn stiptsyfirvaldanna um pre stsmötugj ald af j Örð,
er fleiri eiga. — Með brjefi frá 31.f. m. hafa stiptsyfirvöldin endursent mjer brjef
Eyjólfs bónda Gíslasonar á Vötnum, þar sern bann kvartar yfir því, að heimtað liafi verið
af sjer sem einum eiganda Hjallatorfunnar meira prestsmötugjald, en sjer að rjettri til-
tölu við meðeigendur sína beri að greiða. Af skýrslum þeim, sem nú eru komnar fram
í málinu, sjest, að kærandi hafi hinn 18. jan. 1868 fyrir hlutaðeigandi sáttanefnd skuld-
bundið sig til, meðan hann er að nokkru leyti eigandi Hjallakirkju, að svara árlega til
liins þjónanda sóknarprests í Arnarbœlis prestakalli einmitt þessu sama prestsmötugjaldi,
sem fiann nú kvartar undan, og með því skilyrði, að honum sje geymdur rjettur til full-
komins og skaðlauss endurgjalds hjá nokkrum eða öllum sameigöndum Hjallatorfunnar.
Sátt þessari verður ekki breytt, nema með samþykki prestsins á Arnarbœli, en kröfur
kærandans gagnvart meðeigöndum sínum eru kirkjustjórninni óviðkomandi, og verður kær-
(OO
25. jiiní
<o«
2tí. júnt