Stjórnartíðindi fyrir Ísland: B-deild - 01.12.1879, Blaðsíða 171

Stjórnartíðindi B. 25.
161
1879
— Iir/ef ráðgjafans fyrir Island til lantlshöfiingja um verzlunarsamning
milli Danmerkur og Spánar. — pjer liafið herra landshöfðingi, í þóknanlegu
brjefi frá 15. júlí þ. á. óskað þess, að ráðgjafinn vildi láta í ijósi, hvaða þýðingu verzlun-
ar og skipaferðasanmingur sá milli Danmerkur og Spánar, sem kunngjörður var 20. jan.
þ. á. hafi fyrir Island, og er þessi fyrirspurn risin af umrœðum, sem urðu næstl. sumar
í neðri deild alþingis.
Fyrir því undanfellir ráðgjafinn ekki, eptir að skrifazt hefir verið á við utanrík-
isstjórnina um þetta málefni, þjónustusamlega að tjá yður til þóknanlegrar leiðbeiningar
hið eptirfylgjanda.
fegar samningur þessi kom til tals 1871 millum Danmerkur og Spánar var fyrst
lögð til grundvallar uppástunga, sem einnig náði til útlanda (bilande) og nýlenda beggja
ríkjanna. fað kom þá brátt í Ijós, að ástand nýlendanna í'yrir handan liafið og einkum
sldpulag það, som kynni að koma á verzlunarsamgöngur millum St. Thomas og Portorico
mundi seinka fyrir samningnum, og því varð niðurstaðan sú, að takmarka samninginn
þannig, að hann næði að cins til verzlunar og siglinga milli aðallandanna, eins og kom-
izt er að orði í 12. gr. samningsins, en jafnframt var áskilið, að gjörður skyldi sjerstak-
ur samningur, að því cr útlöndin og nýlendurnar snerti.
Eigi að síður eru þær ákvarðanir sumar hvorjar í samningnum, sem scgja máum,
að þær einnig snerti ísland. patinig mega íslenzk skip óefað, samkvæmt 11. grcin samn-
ingsins njóta hinna sömu rjettinda og hlynninda, og veitt eru skipum þeim, sem gjörð
eru út úr dönskum höfnum, eins og einnig íslenzkar vörur, ef þær eru íiuttar til Spánar
á dönskum skipum, folast í orðatiltœkjum þeim, sem höfð eru í 2. grein; þá getur held-
ur enginn efi leikið á því, að orðin í 1. og 8. grein: «þegnar samnings-gjöranda»
einnig ná til íslendinga, og að einkum hin síðarnefnda grein er til verndar íslenzkum
iðnaði, iðnaðaruppdráttum og fyrirmyndum í konungsríkinu Spán.
I>ött nú þannig ckki hafi verið nein ástœða til að gjöra skipun á verzlunarvið-
skiptum Islands við Spán í samningi, sem að eins snertir aðallöndin, og þótt það, eins
og áður or ávikið, sje áskilið, að viðskipti þessi skuli ákvcðin með sjerstökum samningi,
er það ætlun ráðgjafans, að honum beri ekki að ganga þegjandi fram hjá ályktun þeirri, er
gjörð var í lok umrœðanna á alþingi um ástœður fyrir því, að taka fyrir næsta mál á
dagskránni (motiveret dagsorden), og mun hún eptir röksemdaleiðslu þingmanns þess, er
bar upp fyrirspurnina, einkanlega, ef ekki eingöngu, hafa liaft tillit til saltfisksvorzlunar-
innar. Hjer ber því að taka fram, að það er næsta erfitt að sjá, livað sá, er spurning-
una bar fram, hefir ætlazt til, að náð yrði í þessu tilliti með samningnum, eða í hverju
jafnrjotti það við Danmörku á að vera fólgið, sem skorað er á landsstjórnina að annast
um með tilliti til verzlunarviðskipta íslands við Spán, þar eð verndartollur sá, sem áður
fyrrí lá á saltfisksflutningum til Spánar, og sem kom fram að nokkru leyti sem auka-
gjald (surtaxe) hinu spánska merki í bag, á skipum með útlendum merkjum er fluttu
að fisk, og að nokkru leyti var tollur á óbeinlínis ílutningum, þeim löndum í óliag, er
íiuttu að fisk, sem þau ekki sjálf höfðu verkað (diflerentialtold) — þegar var numinn úr
lögum, þá er samningurinn frá 8. sept. 1872 var undirskrifaður ogþarsem samkvæmt hinni
spönsku tollskrá, er nú er í gildi, einungis ber að greiða almennan aðflutningstoll 17'/2
pezota (francs) af 100 kilos af hverskonar hertum og söltuðum fiski, hvort sem hann
keraur beinlínis cða óbeinlínis frá þeim stað, er hann hefir verið vorkaður á, og án til-
lits til þess, hvort hann er aðfiuttur á spönskum eða útlendum skipum, og myndi það
Hinn 31. desember 1879.
189]
7. nóv.