Saga - 2012, Page 61
kvenfélag í bænum, sem ekkert annað verkefni hefði en að útvega
konum pólitískan kosningarétt og kjörgengi. En með því að margar
konur hefðu enn ekki fengið ljósa þekkingu á því hve nauðsynleg
þessi réttindi væru, þá yrði þetta félag að takast á hendur að vekja
áhuga kvenna á þessum málum og skýra fyrir þeim þýðingu og
nauðsyn þeirra.
Sama dag og þetta tölublað Kvennablaðsins kom út stofnaði Bríet
ásamt 14 konum öðrum „Hið íslenska kvenréttindafélag“, eða
Kven réttindafélag Íslands, á heimili sínu að Þingholtsstræti 18.80
Bráðabirgðastjórn var kosin og var Bríet formaður. Félagið átti „að
starfa að því að íslenzkar konur fái stjórnarfarslegan kosningarétt,
og kjörgengi með sömu skilyrðum sem karlmenn og jafnrétti við þá
í öllum greinum.“81 Markmiðið var einnig að efla áhuga kvenna og
þekkingu á þessum málum, fá þær til að nota réttindin og gera þær
færar um að uppfylla þær skyldur sem réttindunum fylgdu. Lögin
voru sniðin eftir lögum hins sænska landskosningaréttarfélags,
Landsföreningen för kvinnans politiska rösträtt, sem stofnað var árið
1903. Bríet lýsti í blaði sínu hvernig hún hugsaði sér að félagið yrði
upp byggt. Deildir yrðu stofnaðar víðsvegar um land sem stæðu all-
ar í sambandi við Reykjavíkurdeildina, sem yrði aðaldeildin meðan
deildir væru fáar. Þegar þeim fjölgaði ætti að haga því til eins og
meðal sænsku félaganna, að þau sameinuðust öll í eitt stórt lands-
félag undir einni aðalstjórn. Við þetta má svo bæta að samkvæmt
lögum IWSA gátu aðeins landsfélög gengið í samtökin. Það reið því
á miklu að til yrðu sambandsdeildir. Við sjáum hér dæmi um með
hvaða hætti félagshreyfing á einum stað nýtti sér skipulag sem hafði
gefist vel á öðrum stað og varð hluti af alþjóð legri bylgju hug-
mynda, skipulags og aðgerða.
Bríet sat ekki lengi auðum höndum sem helsti boðberi þess
fagnaðarerindis sem kosningarétturinn var orðinn í huga hennar.
Kvennablaðið breyttist úr fremur hlýlegu heimilisblaði með áhuga á
kvennabaráttunni í eldheitt baráttublað fyrir kvenréttindum.
Haust ið 1907 setti Bríet fram kenningu sína um kvenfrelsi í Kvenna -
blaðið:
Flestir vita hvað venjulega liggur í orðinu kvenfrelsi: lögheimilað jafn-
rétti karla og kvenna. En í orðinu frelsi liggur önnur og dýpri merking
en lögheimiluð réttindi. Í því felst að vera frjáls andlega og líkamlega,
„mér fannst eg finna sjálfa mig …“ 61
80 Sjá Sigríður Th. Erlendsdóttir, Veröld sem ég vil, bls. 67–77.
81 Kvennablaðið, 13. árg. 3. tbl. 15. mars 1907, bls. 17.
Saga vor 2012_Saga haust 2004 - NOTA 10.5.2012 12:39 Page 61