Blik - 01.05.1965, Síða 84
82
B L I K
Þeir dreifast víðsvegar um skóglend-
ið. Þá ráðast Vestmennirnir að þeim
einum og einum og allir Austmenn-
irnir eru felldir.
Hefndinni er fram komið og
frelsið fengið. Ef til vill hafa þeir
einnig átt ættingja eða vina að
hefna.
Næsta skrefið var að leita öryggis;
Ingólfs mátti vænta á hverri stundu.
Þeir tóku það ráð að fara á skips-
bátnum vestur með strandlengjunni.
Konur hinna vegnu höfðu þeir með
sér og svo lausafé. Þegar þeir sáu
Eyjar, afréðu þeir að lenda þar. Þeir
dveljast þar um hríð, ef til vill
nokkra daga, unz Ingólfur kom þar
að þeim óvörum og vann á þeim öll-
um. Á þessa leið er sagan um
fyrstu stéttasamtökin á landi hér.
Hin kúgaða og undirokaða stétt —
þrælarnir tíu — taka sig saman til
að öðlast frelsi á ný. Sameinaðir
grípa þeir eina ráðið, sem tiltækilegt
var eins og á stóð. Og sameinaðir
unnu þeir sigur, þó að segja megi,
að skamma stund yrði „hönd höggi
fegin”.
Hugsjón Vestmannanna var sú,
að öðlast frelsi á ný eða falla ella.
Og þeir unnu frelsið. En andvara-
leysið tók hug þeirra of snemma.
Hefðu þeir verið á verði um hið ný-
fengna frelsi, eru miklar líkur til
þess, að þeir hefðu fundið sér í Eyj-
um öruggan varnarstað, þar sem þeir
urðu trauðlega unnir.
Arin líða og aldir líða, þ. e. a. s.
hálf 8. öld. Þá ber gesti að garði í
Vestm.eyjum. Suðrænir sjóræningjar
taka þar land og gera strandhögg á
sína vísu, ræna og rupla, myrða og
brenna. Aftur er tekið það ráð að
flýja sem fætur toga og leita hælis,
felustaðar, í stað þess að sameina
kraftana og berjast til þrautar. Aftur
var komið að fólkinu óvörum. Það
var án alls viðbúnaðar, þegar ræn-
ingjarnir stigu þar á land. Sá skortur
á varhyggð, varhyggju og árvekni,
kostaði þá hálft þriðja hundrað
manna í Eyjum frelsið og marga
þeirra lífið.
Sem betur fer þurfa þeir, sem nú
byggja Vestmannaeyjar, ekki að ótt-
ast árásir vopnaðra óvina. Engu að
síður er þeim lífsnauðsyn að vera á
varðbergi og standa saman um per-
sónulegt frelsi, heiður sinn og hags-
muni. I ýmsum myndum leita óvinir
á okkur og valda skerðingu á frelsi,
heiðri og efnahag, ef við erum kæru-
lausir, hugsunarlausir, viljalausir og
látum án andvara skeika að sköp-
uðu. Mér kemur t. d. í hug óvinur-
inn Bakkus, sem veldur nú óumræði-
legu böli á fjölda heimila í landi
voru, mæðu, sorg og vonbrigðum
miklum fjölda íslenzkra foreldra.
Eiga foreldrarnir sjálfir enga sök á
öllum þeim ósigrum, ósóma og æru-
skerðingu margra æskumanna? Hafa
þeir sjálfir, foreldrarnir, verið á
varðbergi og gætt fyllztu varúðar
gagnvart þessum skæða óvini, sem
sækir heimilin heim án allra sýni-
legra vopna? Ef til vill hafa ýmsir
þeirra boðið sjálfir þessum óvini
heim.
Það er staðreynd, sem sagan og