Blik - 01.05.1965, Síða 132
130
B L I K
Skólabyggingar lýðháskólans t Voss. — Frá vinstri: Jómsborg, heimavistarbygging
piltanna; útihús skólabúsins; gamla ibúðarhúsiS (fógetabústaðurinn); skólahúsið, sem
byggt var 1902 (gluggar á stafni); lengst til hcegri er „Olafssalurinn", byggður 1922.
frá ári til árs en skólinn gat rúmað
eða veitt skólavist.
Lars Eskeland gat sér ekki aðeins
orðstír fyrir kennarahæfileika og
skólastjórn, heldur einnig og enn
meir fyrir ræðumennsku, andagift og
skáldskap. Gæfan elti hann á ýmsa
lund í starfinu. Honum völdust góð-
ir samstarfskraftar, sumt afburða
kennarar, sem héldu tryggð við
starfið og helguðu skólanum lífs-
starf sitt, eins og t. d. Olav Hold-
hus. Hann er mér að minnsta kosti
ógleymanlegur. Eg kem að honum
síðar. Vissan helming af gæfu Eske-
lands og gengi mátti hann með
réttu þakka eiginkonu sinni, Mörtu
Eskeland. I lýðháskóla reynir að
ýmsu leyti ekki minna á hæfileika
eiginkonu skólastjóra, en hann sjálf-
an. Frú Marta var að ýmsu leyti frá-
bær stjórnandi á hinu stóra skóla-
heimili og munu fáir nemendur
skólans hafa kynnzt þeim áhrifum
öllum betur en ég, sem þetta skrifa,
sökum þess að ég dvaldist hjá þeim
hjónum tvö ár. Veturna tvo gekk ég
í skólann og tvö misserin var ég
„drengur", þ. e. kaupamaður hjá
þeim og vann að skólabúinu.
Mér hefur oft orðið það ígrund-
unarefni, hvernig forsjónin velur
saman mann og konu til þess að
vinna í sameiningu stórvirki fyrir
þjóðfélag sitt, eins og staðreyndin
er um þessi hjón. Lars Eskeland var
lærdómsmaðurinn mikli, andans
maður og skáld, innblásinn ræðu-
maður, heitur, tilfinninganæmur,
þar sem hinar ríku kenndir hefðu
vissulega æði oft orðið hyggindun-
um yfirsterkari og skaðað hann og
starfið, ef konan hefði ekki tekið í
taumana með kaldri skynsemi og
frábæru hyggjuviti. Þetta skrifa ég
fyrst og fremst handa hinum norsku
lesendum Bliks og vinum mínum,
sem ætla má að hafi lesið skrif og
bækur, þar sem þessara hjóna er
minnzt í löngu máli. Það, sem ég
hef lesið af máli þessu, finnst mér
frú Mörtu Eskelands alltof lítið get-
ið og henni of lítið þakkað gengi
skólans.
j