Blik - 01.05.1965, Page 199
B L I K
197
Attceringurinn Gideon.
og betra eiga að venjast bæði um
þetta og annað. Sigling á áttæringn-
um var að öllum jafnaði hin svo-
kallaða „lokortusigling", og svo var
um „Gideon". Voru siglur tvær, hin
fremri hálf níunda alin á hæð, en
hin aftari ellefu álnir. I framsegl og
klýfir þurfti 44 álnir af álnarbreið-
um dúk, en í afturseglið 60 álnir.
Formenn á opnum bátum slíkum
sem „Gideon" höfðu jafnan hlut við
háseta og 40 krónur að auki, en há-
setar fengu 3—4 króna þóknun, er
kölluð var „skipsáróður", og greiddi
bátseigandi hvort tveggja. Síðar var
sú venja upp tekin, að bátseigendur
buðu skipverjum til sín nokkrum
(2—4) sinnum á vertíð og veittu
þeim sætt kaffi og með því, og enda
stundum vín í kaffið. Þá var og
haldin eins konar veizla, er bátur
var settur í hróf, og veitt brauð, tó-
bak og vín, og ekki nóg með það,
heldur var hverjum þeim, sem vann
að því að koma skipinu í hrófið, gef-
in þriggja pela flaska af brennivíni í
nestið.
Meðan fiskað var á handfæri, var
19—20 manna skipshöfn á hverj-
um áttæring, og að auki einn eða
tveir drengir upp á hálfdrætti. Eftir
áttæring voru teknir 4 hlutir og
kallaðir „dauðir hlutir", og var afl-
anum skipt í 23—24 staði. En þeg-
ar farið var að nota lóðir (í Vest-
mannaeyjum um 1897), breyttist
þetta nokkuð og þó ekki til muna
fyrr en eftir 1900.
Hver háseti var skyldugur til að
gegna „kalli" formanns síns á kynd-
ilmessu, nema lögleg forföll kæmu
til, en um þau var varla að tala hjá