Blik - 01.05.1965, Blaðsíða 250
248
B L I K
reitur, lagður úr hraungrýti. (Bak
við fiskbyrgið á myndinni). Hann
var notaður til þess að kasa fiskinn
á, áður en hann var breiddur til
herzlu. Þetta var norsk aðferð við
fiskherzlu og þótti bæta bragð harð-
fisksins og mýkja hann og gera hann
þannig eftirsóknarverðari útflutn-
ingsvöru.
Inni í hinu hlaðna gerði stóð
einnig grjótbyrgi, sem nefnd var kró.
Það var hlaðið úr hraungrýti upp í
topp með opi efst. Því var hægt að
loka með einum steini eða hellu.
I byrginu geymdist skreiðin vel til
heimilisnotkunar og harðnaði með
því að í gegnum byrgið blés án þess
að fiskurinn rigndi í votviðratíð.
Því stærri og betri, sem fiskigarð-
arnir voru er fylgdu bújörðinni, því
hærra verði gat konungsvaldið leigt
jörðina. Svo verðmætir þóttu stórir
og góðir fiskigarðar.
I sögu Vestmannaeyja segir höf-
undurinn, Sigfús M. Johnsen, um
fiskigarðanna:
„Tóku garðarnir yfir mikið svæði
vestan frá Há, Brimhólum innri og
niður frá Agðahrauni og vestur und-
ir Stakkagerði og sumstaðar niður
undir Sand. Til skamms tíma sáust
leifar yngri fiskgarðanna, greinileg-
ast vestur af Stakkagerði og víða
annars staðar, en fiskigarðarnir voru
í notkun hér almennt fram um miðja
næstliðna öld.
Elztu fiskigarðarnir lágu vestur
undir Há og nær niður undir Skild-
ingafjöru.
Upp í garðana var fiskurinn flutt-
ur á hestum, nema á þá, sem næst
lágu sjónum.
Yfir dyrunum á fiskbyrgjunum
voru rifbein úr hval (hvíta strikið
yfir dyrunum á byrginu, sjá mynd-
ina) og svo hurð á lömum fyrir.
Skotvopn
Riffilinn lengst til vinstri átti
Jónatan hafði eignazt hann fyrir
Stórhöfða. Ekki vitum við, hve gam-
all hann er, en víst er um það, að
Jónatan hafði eignazt hann fyrir
aldamót. Hann átti rifilinn t. d., þeg-
ar Einar Sigurfinnsson, hinn góð-
kunni borgari hér á níræðis aldri,
var snúningadrengur hjá Jónatan
austur í Mýrdal.
Til hægri við riffilinn hangir tví-
hleypa sú, er Stefán Gíslason á Sig-
ríðarstöðum átti og notaði um
margra ára skeið. Stefán var mjög
slyngur veiðimaður með byssu sína,
svo sem munað er með elztu kyn-
slóðinni hér.
Þá er þriðja skotvopnið á mynd-
inni. Það er framhlaðningur sá, er
Bjarni bóndi Olafsson í Svaðkoti
átti. (Sjá greinina, Hjónin í Svaðkoti
í Blik 1961).
Bjarni bóndi var í 1. deild í 4.
flokki Herfylkingar Vestmannaeyja,
þar sem Arni hreppstjóri Einarsson
var flokksforingi.
Arið 1856 sendi Danakonungur
Herfylkingunni 30 byssur úr vopna-
búri sínu að beiðni stofnanda Her-
fylkingarinnar, Kaptein Kohl sýslu-
manns. Þessi byssa skal vera ein af