Strandapósturinn - 01.06.2009, Side 68

66
þroskuð vínber því með í för var maður, Tyrkir suðurmaður,
sem þekkti vínvið og vínber af eigin raun, en hann var fæddur
og uppalinn í vínræktarhéraði suður í Evrópu eins og hann seg-
ir sjálfur í Grænlendingasögu, „því ég var þar fæddur er hvorki
skorti vínvið né vínber“. Að þetta hafi verið vínber en ekki
einhver önnur ber verður því að teljast trúverðugt. Óhugsandi
er að berin sem leiðangurinn fann hafi verið einhvers konar
skógarber, rifsber eða bláber eða einhver önnur álíka ber, sem
sjálfsagt hafa vaxið á Nýfundnalandi í þá daga. Tyrki verður að
telja fullfæran um að skera úr um það. Grænlendingasaga segir
að Tyrkir hafi talað þýsku þegar hann kom til búða Leifs eftir
að hafa fundið vínberin og hefur því verið talinn Þjóðverji. Ekki
þarf það þó endilega að vera, sagan segir hvergi að Tyrkir hafi
verið Þjóðverji þó hann hafi talað þýsku. Hann gæti alveg eins
hafa verið frá einhverju öðru landi í Mið-Evrópu þar sem vín-
viður var ræktaður. Nafnið Tyrkir bendir jafnvel frekar til landa
sunnan og austan við Þýskaland, en til Þýskalands sjálfs. Lýsing á
útliti og framkomu Tyrkis í Grænlendingasögu gæti enn fremur
ekki síður átt við íbúa Suðaustur-Evrópu (Ungverja/Slava) en
við Þjóðverja. Enn frekari vísbending um uppruna nafngiftar
Tyrkis gæti verið sú staðreynd að Byzansmenn kölluðu Ungverja
og næstu nágranna þeirra í suðri og austri gjarnan Tyrkoe, enda
töldu þeir hegðun og lífsstíl Ungverja svipa mjög til Tyrkja,
nágranna sinna í austri. Ekki getur því talist óeðlilegt að Eiríkur
rauði, sem að öllum líkindum gaf Tyrki þetta sérstæða nafn, hafi
við nafngiftina haft hliðsjón af uppruna hans og útliti. Eiríkur
rauði hitti Tyrki sjálfsagt í Norður-Þýskalandi þegar hann var
þar í víking á sínum yngri árum, en Tyrkir gæti sem best hafa
verið kominn þangað, t.d. sem stríðsfangi, því þessar þjóðir áttu í
miklum illdeilum við Þjóðverja og aðrar Evrópuþjóðir um miðja
10. öld. Margar orrustur voru háðar víða í Þýskalandi, m.a. við
Brimaborg í Norður-Þýskalandi. Tyrkir gæti því einfaldlega hafa
orðið þar innlyksa. Þýska gæti því hafa verið honum munntöm
eftir langa dvöl á þýsku landsvæði.
Ef hins vegar nafngift landsins er röng, engin vínber hafi þar
komið við sögu eins og sumir hafa haldið fram, er í reynd kannski
ekkert því til fyrirstöðu að „Vínlandsfararnir“ hafi aldrei farið
lengra en til Nýfundnalands þar sem Leifur reisti þá væntanlega