Fréttablaðið - 20.01.2022, Qupperneq 44

Í Aðalþingi er alltaf
verið að betrum-
bæta það gamla og þróa
eitthvað nýtt, það er í
raun innbyggt í skóla-
starfið.
Leikskólinn Aðalþing, sem
Sigalda ehf. rekur, hlaut
Íslensku menntaverðlaunin
2021. Þar er rekið framsækið
skólastarf þar sem frum-
kvöðlaandi ríkir.
Segðu mér, Guðrún Alda, hver er
meginmunurinn á Aðalþingi og
öðrum leikskólum í landinu?
„Í fyrsta lagi að leikskólinn er
bæði rekinn og honum stjórnað af
leikskólakennurum. Eitt megin­
markmið skólastarfsins öll þrettán
árin hefur verið að hvert barn fái
bestu umönnun og kennslu sem
völ er á. Og til að ná því markmiði
þarf skólinn að hafa kærleiksríkt
og metnaðarfullt fagfólk en hlut­
fall kennara er hátt í Aðalþingi og
hefur verið frá því skólinn tók til
starfa.
Í upphafi skólagöngu hvers
barns eru foreldrum kynnt þessi
markmið og þeir hvattir til að gera
athugasemdir ef þeir telja skóla­
starfið ekki standa undir þeim,
nokkurs konar innbyggt símat
foreldra. Þátttaka barnanna í
Aðalþingi í mati á skólastarfinu er
meiri en gengur og gerist í öðrum
skólum. Frá upphafi skólagöngu
læra þau að vega og meta, velja og
hafna svo og að átta sig á því að
hugmyndir þeirra hafa gildi í leik­
skólasamfélaginu.
Við styðjumst líka við innbyggt
símat í daglegu starfi skólans, þar
sem starfsfólk skiptist á að funda
og ígrunda skólastarfið saman.
Aðalþing hefur enn fremur búið að
því að erlent og innlent fræðafólk
hefur verið nokkurs konar „gagn­
rýnir vinir“ skólans og hefur rýnt
í skólastarfið með starfsfólkinu,
skólastarfinu til gagns.
Samræða gegnir stóru hlutverki í
Aðalþingi sem er jú einn mikilvæg­
asti þáttur lýðræðis. Í skólanum
hefur þróast mjög lýðræðislegt
skólastarf, lærdómssamfélag þar
sem fólk er óhrætt við að leggja
fram og ræða nýjar hugmyndir
og vinnubrögð. Í skólanum hefur
skapast frumkvöðlaandrúmsloft
sem byggist á trausti og velvild.
Skólastarfið á að stuðla að því að
börnin séu glöð, hamingjusöm og
séu frjálsir einstaklingar, þá eru
þau í stakk búin til að læra.“
Frumkvöðlaandrúmsloft
segirðu, hvaða nýbreytni er helst
við lýði hjá skólanum?
„Strax í upphafi reksturs leik­
skólans árið 2009 voru tekin upp
ný vinnubrögð við upphaf skóla­
göngu barna, önnur en tíðkuðust
almennt í leikskólum á þeim tíma.
Þátttaka og hlutverk foreldra fékk
meira vægi en aðferðin er nefnd
þátttökuaðlögun. Í dag nota fjöl­
margir leikskólar landsins þessa
aðferð. Aðalþing var brautryðjandi
í notkun á spjaldtölvutækni í
leikskólum frá árinu 2011. Í Aðal­
þingi hafa verið þróaðar nýjar
aðferðir við samþættingu leiks og
námsþátta. Árið 2011 var mótuð
nýstárleg og lýðræðisleg nálgun á
matmálstíma barnanna og í fram­
haldinu opnuð Matstofa, sem er
jafn mikilvæg og önnur námssvæði
skólans. Ákveðin kennslufræði
fer fram í Matstofunni og henni er
ætlað að stuðla að vellíðan í fallegu
og notalegu umhverfi. Í dag hafa
margir leikskólar tekið upp sams
konar Matstofu í einhverri mynd.“
Hvaða þýðingu hefur það fyrir
Sigöldu og Aðalþing að hljóta
Íslensku menntaverðlaunin 2021?
„Það er mikill heiður að fá þessi
verðlaun og þau eru viðurkenning
fyrir mikilvægi leikskólastarfs í
landinu. Það felast verðmæti í að
samfélagið kunni að meta gott
skólastarf. Samfélag sem elur
börnin sín upp sem glaða og frjálsa
einstaklinga þarf kannski ekki
að takast á við eins marga brotna
fullorðna einstaklinga þegar fram
líða stundir.“
Eru einhverjar nýjungar í
vændum á árinu sem gaman væri
að segja frá?
„Ójá, í Aðalþingi er alltaf verið
að betrumbæta það gamla og þróa
eitthvað nýtt, það er í raun inn­
byggt í skólastarfið. Frá 2015 hefur
leikskólinn unnið að þróunar­
verkefninu Eiturefnalaus leikskóli.
Efnainnihald hefur verið skimað
og námsgögn sem ekki standast
kröfurnar fjarlægð. Nú erum við
komin á þann stað að við teljum
tímabært að fá Svansvottun á
eldhúsið en ekkert skólaeldhús á
Íslandi hefur fengið slíka vottun.“
Sigalda er rekin af Guðrúnu
Öldu Harðardóttur og Sigurði Þór
Salvarssyni. Guðrún Alda er með
doktorsgráðu í leikskólafræðum
og Sigurður Þór er blaðamaður og
þýðandi. Leikskólastjóri Aðalþings
er Hörður Svavarsson og aðstoðar­
leikskólastjóri er Agnes Gústafs­
dóttir. n
Aðalþing hlaut Íslensku menntaverðlaunin 2021
Guðrún Alda Harðardóttir stýrir Sigöldu ehf. sem rekur leikskólann Aðalþing í Kópavogi. FRÉTTABLAÐIÐ/ERNIR
Tal um að fjölga konum í
tækni er ekki nýtt af nálinni.
Að mati Sigrúnar Óskar
Jakobsdóttur hjá Advania,
er óskiljanlegt að þetta skuli
vera vandamál þar sem
ekkert í þessum geira sé þess
eðlis að það ætti frekar að
höfða til karla en kvenna.
„Þetta byggist bara á einhverri
gamalli staðalímynd um þessi
störf. Þegar talað er um tækni
sjá margir fyrir sér forritara með
heyrnartól og tveggja lítra kók­
flösku á borðinu. Þessi staðal­
ímynd er fjarri raunveruleikanum.“
Sigrún segir að á sama tíma megi
velta því upp að það hafi lengi
loðað við stelpur að þær séu frá
unga aldri alltaf að púsla einhverju
saman og skapa eitthvað. „Ef við
horfum til forritunar, sem auð­
vitað er bara eitt starf innan tækni­
geirans, þá snýst hún mikið um að
púsla saman og skapa. Forritarar
búa til hluti með kóða. Þannig
mætti alveg snúa þessu við og
spyrja hvers vegna forritun höfðar
ekki sérstaklega til kvenna?“
Átak eflir konur
Í kerfisstjórnun, hinu stóra faginu
í tæknigeiranum, hafa útskrifaðar
konur verið á bilinu 0­3 á hverju
ári. Á hverju ári útskrifast um 100
manns úr skólunum sem bjóða
upp á nám í kerfisstjórnun. „Fyrir
ári gengum við til liðs við Íslands­
banka og fórum í átak í þessum
málum með skólunum, Promennt
og NTV. Átakið skilaði þeim
árangri að konur voru 40 prósent
nemenda á næstu önn,“ segir Sig­
rún Ósk.
„Útgangspunktur átaksins var
að veita einni konu styrk til náms.
Megináherslan var lögð á að vekja
athygli kvenna á greininni. Við
tefldum fram flottum fyrirmynd­
um sem starfa við kerfisstjórnun
og skólarnir fengu að kynna
námið. Við sýndum hvað felst í
starfinu og náðum að einhverju
marki að brjóta þá úreltu staðal­
ímynd sem fylgt hefur starfinu.
Ég held að nálgunin, að sýna
hvað raunverulega felst í starf­
inu og tefla fram þessum fyrir­
myndum, hafi verið það sem gerði
gæfumuninn. Ávinningur af því að
stunda þetta nám er margþættur
og hentar fjölbreyttum hópi fólks.“
Þetta átak gafst svo vel að
Advania ætlar að halda því áfram
og stækka það. Fjórar konur, tvær
í hvorum skóla, verða styrktar til
náms í kerfisstjórnun og fá hálf
námsgjöld í styrk. Ætlunin er að
þetta átak verði til lengri tíma og
stuðli að raunverulegri fjölbreytni
í þessari starfsgrein.
„Við ætlum að beita þessari
nálgun í víðara samhengi, því við
viljum auka hlut kvenna. Sam­
keppni um hæft fólk hefur aldrei
verið harðari og það er mikilvægt
að fá fólk af öllum kynjum í fagið.
Tvær meginástæður eru fyrir því
að jafna hlut kynjanna í tækni­
geiranum. Annars vegar er það
sanngirnismál að konur hafi sömu
möguleika og karlar. Hins vegar
hafa rannsóknir sýnt að besta
framleiðslan, mesta nýsköpunin
og mestu framfarirnar verða þar
sem fjölbreytnin er. Við erum ekki
bara að horfa til þess að jafna mun
kynjanna, heldur sækjumst við
eftir fjölbreytni í víðum skilningi.“
Að sögn Sigrúnar Óskar nálgast
sum fyrirtæki þennan kynjahalla
með því að setja kvóta og ráða
konur og karla til jafns. „Við teljum
þessa nálgun ekki ganga upp,
vegna þess að í þeim hópi sem við
erum að ráða tæknifólk úr eru ekki
nema 25­30 prósent konur.
Við verðum fyrst að breyta
hlutföllunum í tjörninni og það er
einmitt það sem við erum að gera
meðal annars, með átakinu náms­
styrkjum til kvenna í kerfisstjórn­
un. Þetta er langtímaverkefni sem
kallar á langtímahugsun.“
Fyrirmyndir mikilvægar
Advania vandar mjög til þess
hvernig fyrirtækið birtist út á við.
Í fjölmiðlum birtast almennt sex
karlar á móti hverjum fjórum
konum. Í tæknigeiranum er hlut­
fallið níu á móti einni, en hjá
Advania var kynjaskiptingin í
fjölmiðlaframkomu jöfn í nýlegri
könnun.
„Eitt af því sem höfum gert er að
setja af stað „kven­mentorship“
verkefni sem felst í því að reynslu­
meiri konur í fyrirtækinu taka að
sér að leiðbeina óreyndari konum.
Þar er hugmyndafræðin hin sama
– að fjölga fyrirmyndum og efla
þær ungu konur sem hjá okkur eru.
Þetta snýst ekki um að vilja verða
stjórnandi heldur að verða leiðtogi
og fyrirmynd.“
Í stað þess að búa til kvóta sem
getur bitnað á körlum, segir Sig­
rún Ósk Advania vera að búa til
fyrirmyndir sem geti laðað konur
inn í greinina og inn í fyrirtækið.
„Mentorship“ verkefnið sé svo
hannað til að vera skalanlegt upp
á við fyrir karla líka og fyrir­
tækið í heild. „Alveg eins og með
kerfisstjórnunarátakið byrjum við
með minni hóp til að láta reyna á
hugmyndafræðina, með það fyrir
augum að geta stækkað verkefnið.
Við viljum bæta ímyndina
fyrir tækni og gera hana fyrir
alla. Annar angi af þessu er að
bæta vinnuumhverfið og gera
það eftirsóknarvert. Við reynum
að auka sveigjanleikann og fólk
getur meira ráðið sínum vinnu­
tíma og hvort það vinnur heima
hjá sér í fjarvinnu eða á vinnustað.
Við tölum um tvinnustað með
vísun í enska hugtakið „hybrid­
workplace“, alveg eins og talað er
um tvinnbíla. Advania er orðið
tvinnustaður til frambúðar. Það er
hluti af þessu, að vera aðgengilegt
fyrir alla óháð aðstæðum eða kyni
eða áhugamálum.“
Sigrún Ósk segir málið ekki
eingöngu snúast um að konur sem
vilja geti verið meira heima við og
geti unnið heima. Þetta geti líka
snúist um áhugamál. „Einhverjir
vilja geta farið í ræktina eða í búð
um miðjan daginn og klárað svo
vinnudaginn þegar heim er komið.
Við viljum hafa þetta sveigjanlegt í
tíma og rúmi.“
Oft gleymist að ekki eru það
bara forritarar og kerfisstjórar sem
vinna í tækni. Fólk kemur úr öllum
áttum. „Við erum með vörustjóra
og verkefnisstjóra og fólk í þjón­
ustu­ og ráðgjafahlutverki. Í raun
má segja að hver sem er, hvaða
kona sem er, ætti að geta fundið
sig í tæknigeiranum, sama hver
menntunin er eða bakgrunnur.“
Samkeppnin um gott fólk í þess­
um geira hefur að sögn Sigrúnar
Óskar þá skemmtilegu afleiðingu
að skapa frábæran vinnustað. Ekki
sé tilviljun að í öllum rannsóknum
um bestu vinnustaðina hér og
úti í heimi, raði tæknifyrirtækin
sér í efstu sæti. Í þessari miklu
samkeppni keppist öll fyrirtæki í
greininni við að búa til frábæran
vinnustað til að laða fólk til sín. n
Langtímaverkefni sem kallar á langtímahugsun
Sigrún Ósk Jakobsdóttir, mannauðsstjóri Advania. MYND/AÐSEND
24 kynningarblað 20. janúar 2022 FIMMTUDAGURFÉLAG KVENNA Í ATVINNULÍFINU