Andvari - 01.01.2019, Blaðsíða 21

20 HJALTI HUGASON ANDVARI
menntun, síðast við hlið Prestaskólans, þ.e. Kaupmannahafnarháskóla.
Magnús var útskrifaður frá Prestaskólanum vorið 1911 en hinir frá
guðfræðideild HÍ, Ásmundur 1912 en Sigurður 1926. Allir höfðu þó
nokkra námsdvöl að baki erlendis. Magnús og Ásmundur höfðu lokið
almennu heimspekprófi (cand. phil.-prófi) í Kaupmannahöfn auk þess
að sá fyrrnefndi lagði þar stund á málfræði í einn vetur og sá síð-
arnefndi stundaði þar guðfræðinám um eins árs skeið og lauk prófi
í hebresku. Sigurður hafði aftur á móti kynnt sér uppeldisfræði og
skólamál og lagt stund á samstæðilega guðfræði (trú- og siðfræði) í
Danmörku og víðar. Þeir Ásmundur og Magnús höfðu svo báðir þjón-
að í Íslendingabyggðum vestanhafs.35 Má líta svo á að guðfræðideildin
hafi nú um skeið siglt inn í tímabil akademískrar en þó þjóðlegrar
menntastofnunar. Deildin var líka hefðbundinn prestaskóli á þessum
tíma.36 Margir guðfræðingar stöfuðu þó vissulega enn sem komið var á
öðrum vettvangi en í kirkjunni eins og til dæmis fyrrnefnd Geirþrúður
Bernhöft sem lengst af starfaði á sviði félags- og öldrunarmála.37
Magnús Jónsson var elstur í starfi, en hann kom að deildinni sem
dósent þegar 1917 í kjölfar þess að Jón Helgason (1866–1942) tók við
embætti biskups Íslands árið áður. Atti Magnús við það tækifæri kappi
við tvo meðumsækjendur í samkeppnisprófi.38 Var annar þeirra marg-
nefndur Ásmundur sem átti eftir að verða samstarfsmaður hans um
langt skeið. Magnús var fjölhæfur og mikilvirkur maður sem hafði
mörg járni í eldi. Hann var alþingismaður Reykvíkinga 1921–1946 og
var um skeið atvinnumálaráðherra (1942) auk þess sem hann gegndi
fjölmörgum öðrum trúnaðarstörfðum. Hann var því um tíma fjarri
deildinni meðan á námi Péturs stóð og undanþeginn skyldum sínum
við hana á tímabilum eftir það, en lét að fullu af embætti 1952.39 Helstu
kennslugreinar Magnúsar voru frá upphafi kirkjusaga og nýjatesta-
mentisfræði, inngangsfræði og ritskýring. Gaf hann út kennslubækur
á báðum sviðunum auk ýmissa annarra rita, m.a. viðamikils verks um
Hallgrím Pétursson og ævi hans sem kom út 1947.40
Við fráfall Haralds Níelssonar (1868–1928) var Ásmundur
Guðmundsson kallaður án auglýsingar til að verða dósent. Í millitíð-
inni hafði hann lengst af verið skólastjóri við alþýðuskólann á Eiðum.
Áður en Ásmundur hóf störf við deildina hafði hann þýtt og gefið
út rit eftir einn af helstu guðfræðingum samtíma síns, Þjóðverjann
Adolf von Harnack (1851–1930). Kennslugreinar Ásmundar voru bibl-
íufræði auk ýmissa greina kennimannlegra fræða. Tók hann saman