Andvari - 01.01.2019, Blaðsíða 14

ANDVARI SÉRA PÉTUR SIGURGEIRSSON 13
Norðurland um og upp úr 1970 glímdu sem sé við þann sameiginlega
vanda að tjá og túlka kristinn boðskap í síbreytilegu umhverfi þar sem
trúin var auk þess að verða sífellt meira utanveltu og framandi í huga
alls þorra fólks. Í viðleitni Péturs og hópanna tveggja sem nefndir voru
til leiks má aftur á móti greina þrenns konar aðferðafræði til að mæta
vandanum. Í öðru samhengi hefur höfundur þessara orða lýst aðferð-
unum með hugtökunum skerping, innhverfing og aðlögun. Þeir sem
bregðast við fyrrgreindum vanda með skerpingu leitast við að leggja
áherslu á sérstöðu sína og sérkenni og aðgreina sig auk þess frá sam-
félaginu og menningunni sem þeim hættir til að álíta fjandsamlega í
sinn garð. Þeir sem hallast fremur að innhverfingu leggja áherslu á
andlega þætti trúarinnar sem oft eru kenndir við dulúð eða spíritúali-
tet og leitast við að efla þá og rækta með ýmsum fornum, kirkjulegum
hefðum í tilbeiðslu og helgihaldi. Þegar aðlögun er beitt er á hinn bóg-
inn tekið jákvætt mið af umhverfinu og leitast við að ná til þess eftir
leiðum sem því eru eðlilegar. Þá er þess ekki freistað að greina sig frá
umhverfinu. Þvert á móti er keppt að því að byggja upp jákvæð tengsl
við umhverfið og hafa áhrif á það innanfrá.5 Eftir á að hyggja er ljóst
að þessum þremur leiðum laust saman í kristnihaldinu á Norðurlandi
þegar mín kynslóð var að komast til vits og ára. Núningurinn sem af
því hlaust mótaði um margt dóma fólks um menn og málefni — þar
á meðal Pétur Sigurgeirsson sem var einn aðalleikarinn á norðlensku
kirkju-„senunni“. En meira um það síðar.
Ég á líka persónulegri minningar um Pétur en þær sem framar getur.
Ég var einn vetur í sunnudagaskóla hjá honum í Akureyrarkirkju. Það
voru mikil umskipti miðað við það sem ég hafði kynnst í Zíon. Í kirkj-
unni voru miklu fleiri krakkar en þar. Ég minnist léttleika, hraða og
snerpu í samverunum sem ég hafði ekki kynnst áður við slík tækifæri.
Svo virkjaði Pétur krakkana á allt annan hátt sem veitti þeim gleði
og sjálfsöryggi. Meiru skipti svo að fyrstu predikanir mínar flutti
ég að beiðni Péturs í Akureyrarkirkju og Lögmannshlíðarkirkju lík-
lega sumarið eftir fyrsta vetur minn í guðfræðideildinni. Með þessu
sýndi hann traust. Um kvöldið bauð hann svo í mat heima í prests-
setrinu við Hamarstíginn. Raunar vekur nú furðu mína að ég skyldi
þora að þekkjast boðið! Þarna kynntist ég persónulegu hliðinni á Pétri
og Sólveigu, konu hans. Þau voru glöð og gáskafull. Alþýðleiki þeirra
og vinsemd feyktu burt kynslóðabili og stéttamun sem vissulega hafði
mikil áhrif á Akureyri á þessum árum. Nú nærri hálfri öld síðar lifir