Úrval - 01.06.1959, Side 73

HANN, SEM GENGUR TÓBAKSVEGINN
ÚRVAL
raikli munur í Suðurríkjunum
áður fyrr og nú sé sá, að hinir
ríku hafi orðið ríkari og hinir
fátæku fátækari.
„Orsakirnar eru þekktar.
Iðnaðurinn hefur færzt suður á
bóginn og það hefur verið auð-
velt að græða á eftirstríðsár-
unum. Velmegun fyrir suma.
Hinir fátæku hafa ef til vill
haft meira á milli handanna,"
segir Caldwell, en freistingar
hafa líka aukist. Þeir kasta
peningum í ónýtan varning og
óþarfa. Þeir vilja ekki vera eft-
iibátar nágrannanna fremur en
aðrar stéttir!
Öskin að eiga eitthvað ekki
vegna þarfarinnar, heldur vegna
þess, að aðrir eiga það. Öfund
út af veraldlegum gæðum er
versti löstur okkar tíma,“ segir
rithöfundurinn ákveðinn.
Caldwell telur, að barátta
negranna fyrir jafnrétti muni
verða löng og erfið.
„Það er nýtt fyrirbrigði með-
al hinna svokölluðu menntuðu
stétta, að hvíta skólaæskan
sýnir hörundsdökkum jafnöldr-
um sínum slíkt umburðaleysi
og yfirgang og nýleg dæmi
sanna. Æskan hefur lært að
hlusta á aðra, á lýðæsingar-
menn, en ekki foreldra. Það
kann að vera, að upplausn fjöl-
skyldulífsins um gervalla
Ameríku eigi sinn þátt í því,
hvernig unglingar haga sér.
Foreldrar vinna úti eða
skemmta sér og hafa látið sjón-
varpið og kvikmyndahúsin um
það að móta börnin. Fjölskyld-
an hefur glatað áhrifamætti
sínum sem þroskandi þáttur í
þeim stéttum, sem áður börð-
ust gegn lögleysum og voru um-
burðalyndar við hina þeldökku
samborgara sína.
Við snúum okkur aftur að
ritskoðuninni. Sigur Caldwells
í átökunum við ritskoðunina
hefur hjálpað öðrum rithöfund-
um. Enn eru þó lög um ritskoð-
un í gildi í mörgum löndum. Við
ræðum um hina duttlungarfullu
ofsóknarstefnu gegn bókmennt-
unum annarsvegar og afskipta-
leysið gagnvart dagblöðunum
hinsvegar, sem þó birta meira
eða minna klámkenndar grein-
ar. Næstum hver einasti New
Yorkbúi fær blöðin daglega og
þau lenda sjálfkrafa í höndum
barna og unglinga.
Blöðin eru hræódýr, en bæk-
ur dýrar, og auk þess krefjast
þær nokkurs erfiðis og þoska
af lesandanum. Enginn furða
þó að við ræðum ritskoðunina
fram og aftur þarna í hótel-
herbergi Caldwells. Okkur kem-
ur saman um, að í núverandi
mynd sinni einkennist hún af
hræsni og ragmennsku. Ef rit-
skoðun telst á annað borð nauð-
synleg, verðui' hún að vera
sjálfri sér samkvæm.
Loks fæ ég þær upplýsingar,-
að bannið á „Dagsláttu Drott-
ins“ hafi ekki verið innantóm
65