Úrval - 01.07.1970, Page 72

70
ÚRVAL
aftur vinnu. . . . Það voruð þið, sem
afrekuðuð þetta.“
Tom þjáðist af heilalömun af
þeirri tegund, sem nefnd er „athe-
toid“ og einkennist af ósjálfráðum
skjálfta og krampa fingra, táa og
útlima. Líklega hafði Tom fengið
þessa heilalömun í fæðingu vegna
súrefnisskorts, en fæðingin var erf-
ið og tók langan tíma. Milljónir
fruma í miðhluta heilans höfðu
eyðilagzt, þannig að hann hafði
hvorki fulla sjón, heyrn, talgetu né
jafnvægi og samræmingu vöðva-
hreyfinga. Það var erfitt að skilja
það, sem hann sagði, og hann var
óskaplega stirður og klunnalegur í
öllum hreyfingum. Vöðvarnir í
kringum annað augað voru mátt-
litlir, og augað var neðar en það
átti að vera. Munnur hans var líka
skakkur. Móðir hans hafði ánægju
af að stara á hann, meðan hann
svaf, því að þá ríkti fullt jafnvægi
í andlitsdráttum hans og „hann var
fallegur”, eins og hún orðaði það.
Jean og George Morgan urðu að
ganga sömu píslargönguna og
hundrað þúsunda annarra foreldra
þeirra barna, sem hafa heila-
skemmdir. Þau fóru frá einum sér-
fræðingnum til annars. En allir þeir
læknar, sem skoðuðu og prófuðu
Tom. komust að mjög svipaðri nið-
urstöðu: „Þið hafið þegar gert allt,
sem þið getið gert fyrir son ykk-
ar.“ Með orðinu „allt“ áttu þeir við
talbiálfun, líkamsþjálfun og gott
og ástríkt heimilislíf. f augum for-
eldranna, eldri bróðurins Jims og
s'áifs sín var hann bara fjölskyldu-
meðlimur, sem hafði við vandamál
að stríða.
KENNINGIN
En á árinu 1963 las frú Morgan
um brautryðjendastarf það, sem
farið var að vinna í stofnunum
nokkrum í Fíladelfíu, sem báru
heitið „Institutes for the Achieve-
ment of Human Potential“, en
starfsemi sú beinist að því að gera
ýmsu fötluðu fólki unnt að ná sem
mestum þroska og hæfni. Einn þátt-
ur meðferðar fatlaðra í stofnunum
þessum var fólginn í nýrri aðferð,
sem nefndist „patterning" (þ. e.
kennsla hreyfingakerfa). Sam-
kvæmt aðferð þessari byrja þjálf-
ararnir á því að hreyfa útlimi heila-
skaddaðra sjúklinga með handafli
og líkja með „gervihreyfingum"
þessum eftir skriðhreyfingum heii-
brigðs fimm mánaða gamals barns,
bæði hreyfingum þeim, sem það
gerir, er það skríður á maganum,
og eins þeim hreyfingum, sem það
gerir, þegar það skríður á hnján-
um. Tilgangur þessarar „hreyfinga-
kennslu" er ekki sá að þjálfa vöðv-
ana, heldur að kenna heilastöðv-
um, hvernig þær eigi að stjórna
vöðvunum. Samkvæmt þessari
kenningu eru milljónir heilbrigðra
fruma á hinu skaddaða heilasvæði.
Hreyfingakennslan miðar að því að
kenna þessum frumum að taka að
sér störf dauðu frumanna.
Fyrsta hreyfitjáning mannsins er
skriðhreyfingin. Tom gat ekki
skriðið á eðlilegan hátt. En sam-
kvæmt kenningunni var það ger-
legt að þjálfa hann í þessum hreyf-
ingum með þeim afleiðingum, að
heilafrumurnar tækju við þessum
fyrirskipunum og notuðu þær til
þess að stjórna taugum og vöðvum