Úrval - 01.07.1970, Side 99

ÞÁNNÍG ÉRU NJÓSNARÁR RÚSSA ÞJÁLFAÐlR
ást að minnast á þessa yfirlýsingu
kennara síns, næst er hann hitti
yfirmenn sína hjá KGB. Fjórum
dögum síðar hringdi Serafim í hann
í skólann, en slíkt hafði hann aldrei
gert áður. „Hittu mig eftir 15 mín-
útur, hvaða afsökun sem þú kannt
að verða að bera fram í skólanum,"
skipaði hann. Þegar Tuomi kom inn
í „örugga húsið“, sá hann það taf-
arlaust á svip majorsins, að nú
mátti hann búast við einhverjum
vandræðum. „Kommúnisminn er
búr. Ég fæddist ekki til þess að vera
settur í búr,“ sagði majorinn við
Tuomi. „Hefurðu nokkurn tíma
heyrt þessi orð?“
„Já, Nikolai Vasilyevich viðhafði
þau,“ svaraði Tuomi. Hann var
gripinn ótta, er hann gerði sér grein
fyrir því, að það hafði verið annar
njósnari í veizlunni.
„Hvers vegna skýrðirðu okkur þá
ekki frá þeim?“
„Mér fannst þau ekki mikilsverð."
„Þú skalt ekki eyðileggja enn
meira fyrir þér en þú hefur þegar
gert,“ sagði Serafim. „Þú ert bara
heppinn, að það var ég, sem komst
að þessu, en ekki einhver annar.
Ég ætla samt að sleppa þér núna,
en bara vegna þess að við höfum
unnið svo lengi saman og vegna
þess, að mig grunar, hvað bíði þín,
ef þú eyðileggur ekki alla mögu-
leika þína.“
Majorinn varaði Tuomi að lokum
við, um leið og hann sagði honum
að fara. „Ég vona, að þú lærir eitt-
hvað af þessari reynslu þinni,“
sagði hann. „Ég vona, að þú lærir,
að þú átt aldrei að reyna að blekkja
okkur.“
97
HIN ENDANLEGA PRÓFRAUN
Haustið 1956 gerðist 29 ára göm-
ul ekkja einn af enskrmemendum
Tuomi. Hún hét Alevtina Stepa-
novna. Hún var að vísu ekki falleg,
en hið ljósa hár hennar, blíðleg,
brún augun og lokkandi vöxtur
gerðu það að verkum, að hún var
mjög aðlaðandi. Hún kenndi
frönsku í gagnfræðaskóla og sagð-
ist ákveðin í að ná einnig tökum á
ensku. „Mundirðu kannske geta
látið mig hafa aukatíma?" spurði
hún Tuomi einn daginn að kennslu
lokinni. Beiðni hennar virtist borin
fram af slíkri einlægni, og bros
hennar var svo fölskvalaust, að
hann samþykkti að veita henni
nokkrar kennslustundir á hverjum
sunnudegi heima í íbúð hennar.
Alevtina var prýðilegur nemandi.
í kennslutímunum einbeitti hún sér
eingöngu að enskunni. En þegar
einkatímunum var lokið, fékk hún
hann alltaf til þess að staldra svo-
lítið lengur við og fá sér tesopa og
kökubita. Hún bjó í tveggja her-
bergja íbúð með móður sinni og
litlum syni. Þetta var björt og hlý-
leg íbúð. Er Tuomi rabbaði þarna
við hana um heima og geima í
bjartri stofunni, sem sólargeislarn-
ir flæddu yfir, gladdist hann yfir
því, að hann skyldi hafa samþykkt
að veita henni einkakennslu.
Alevtinu tókst smám saman að
fá hann til þess að ræða um sjálf-
an sig. Hún spurði hann óvæntra
persónulegra spurninga upp úr
þurru, alltaf með brosi á vör, en
stundum lækkaði hún röddina um
leið, líkt og hún væri að bjóðast
til þess að gerast trúnaðarvinur