Úrval - 01.05.1971, Blaðsíða 32
30
TJRVAL
um hugsanlega upptöku Bretlands
í bandalagið.
Þegar Brandt hafði þannig ýtt
,Vesturstefnu“ sinni úr vör, hóf
hann flóknar stjórnmálalegar að-
gerðir og tilraunir, sem allar
beindust í austurátt. Hann vann
myrkranna á milli, jafnt á sunnu-
dögum sem aðra daga, og þyrmdi
ekki heldur undirmönnum sínum í
því efni. Hann vann að því, að náð
yrði samkomulagi við kommúnista-
ríkin um það, að samið skyldi um
málin en horfið frá valdbeitingu.
Er þarna í rauninni um að ræða
friðarsamninga, sem binda endan-
lega endi á síðari heimsstyrjöldina
á austurvígsstöðvunum, þótt seint
sé. í djörfu fjárhættuspili tengdi
Brandt þessa samninga algerlega
niðurstöðum umræðna fjórveld-
anna um Berlínarmálið. Hann gaf
til kynna, að þessari viðleitni yrði
hætt, ef Sövétríkin samþykktu
ekki frjálsar samgöngur óbreyttra
borgara og varnings milli Vestur-
Þýzkalands og Vestur-Berlínar, sem
er 110 mílur inni í Austur-Þýzka-
landi. Brandt mun ekki leggja
samningana fyrir þýzka ríkisþing-
ið.
Aðrar aðgerðir Brandts í Aust-
ur-Evrópuáætluninni:
Hann flaug til sovézku höfuð-
borgarinnar í ágúst í fyrra til þess
að skrifa undir Moskvusamninginn,
sem viðurkennir forystu Rússa í
Austur-Evrópu með samþykkt nú-
verandi landamæra.
Hann sleppti öllu tilkalli til
40.000 fermílna landssvæðis, sem
var áður þýzkt, en sigurvegararnir
í síðari heimsstyrjöldinni höfðu
veitt Pólíandi eftir styrjaldarlok.
Samningur sá, sem gerður var við
Pólland í desember síðastliðnum,
gerir það mögulegt, að komið verði
á stjórnmálasambandi milli Vestur-
Þýzkalands og Póllands. Sams kon-
ar samningsumleitanir hafa þegar
byrjað í Prag.
Hann hitti Willi Stoph, austur-
þýzka forsætisráðherrann, síðast-
liðið vor, en það var í fyrsta skipti,
að leiðtogar hinna aðskildu hluta
Þýzkalands hittust. Brandt breytti
þannig algerlega um vestur-þýzka
stefnu á þessu sviði, en hún hafði
verið sú, að einangra Austur-Þýzka-
land og láta sem það ríki væri ekki
til. En Brandt kom með nýja „for-
múlu“: „Tvö þýzk ríki, byggð einni
þýzkri þjóð.“ Hann vonar að geta
komið á sambandi á jafnréttis-
grundvelli milli hinna tveggja
þýzku ríkja, en hvorugt þeirra er
í rauninni alveg fullvalda, heldur
hafa stórveldin fjögur aðeins veitt
þeim takmörkuð réttindi. Brandt
farast svo orð um þessa viðleitni
hans til þess að koma á einhvers
konar sáttum milli hinna þýzku
ríkja, jafnvel þótt ekki yrði um
fullkomlega stjórnmálalega viður-
kenningu að ræða: „Þjóðverjar
verða að koma á friði innbyrðis
milli sín, svo að komizt geti á frið-
ur milli Þýzkalands og umheims-
ins.“
HIN HÆTTULEGA LEIÐ
Samkvæmt skoðanakönnun styð-
ur meirihluti Vestur-Þjóðverja
„austurstjórnmálastefnu“ Brandts í
stórum dráttum, en samt hefur
þessi stefnúbreyting hlotið ýmiss