Úrval - 01.05.1971, Blaðsíða 68

66
ÚRVAL
aða Hvalveiðifélagið gerir út. Stór-
hvelin í heimshöfunum eru nú orð-
ið svo sjaldgæf, að aðeins tvær
þjóðir, Rússar og Japanir reyna að
stunda hvalveiðar í stórum stíl. —
Bláhvelunum hefur því næst verið
algjörlega eytt og hnúðhvalnum
ásamt öðrum tegundum fækkar
ískyggilega. Einu stórhvelin, sem
enn finnast í nokkru magni, eru
langreiður og búrhveli. En þau eru
drepin hvar sem þau finnast og
þess vegna líður ekki á löngu þar
til þau verða einnig útdauð.
Hvalveiðimennirnir nota flugvél-
ar til að finna hvalina og þeir veiða
sífellt meira af hinum smærri
hvalategundum. Þetta mikla hvala-
dráp borgar sig varla mikið leng-
ur, þar sem hægt er að fá þau efni,
sem menn sækjast eftir úr hvölun-
um eftir öðrum og einfaldari leið-
um. Hvalveiðarnar eru því að logn-
ast út af vegna ofveiði. Samt sem
áður virðist ekki vera hægt að hag-
nýta hvalveiðiskipaflotann á ann-
an hátt, ef litið er á það sinnuleysi
sem flestir virðast sína gagnvart
þessari gegndarlausu slátrun. Og
með sama áframhaldi verða allar
hvalategundir horfnar úr sjónum
innan nokkurra ára.
Nú kallar talstöðin að leitarflug-
vél hafi komið auga á tvo hvali
með nokkra mílna millibili. Þeir
synda í suðurátt. Þótt bráðin sé í
tíu mílna fjarlægð, ákveður skip-
stjórinn, Torbjorn Haakestad að
leita hana uppi. Hann er foringi
hvalveiðiflotans og ábyrgur fyrir
því, hvert hann siglir. Klukkan
8.15 hefur W-25 drepið annan hval-
inn. Það er búrhvalur. Hinn er svo
drepinn skömmu síðar. Bauja með
grænu flaggi er fest við hvalina.
Þá er senditæki í baujunni, sem
sendir frá sér viss merki til þess
að auðveldara sé að finna hvalina.
Senditækið veldur því, að hægt er
að staðsetja þá úr mikilli fjar-
lægð, og einnig er hægt að finna
þá í myrkri.
í gamla daga voru senditæki
óþörf, því að hvalveiðiskipin þurftu
ekki að sigla langt til að koma
auga á hvali. Fyrir fimm árum síð-
an veiddust meira að segja 2435
hvalir fyrir utan Durban. 1970 hafði
hvalveiðiskipunum fækkað úr 13 í
6 og þá veiddust 1824 hvalir.
Þegar hvalurinn varð var við
W-29 stakk hann sér. Nokkrum
mínútum síðar tilkynnir háseti, að
hann hafi komið auga á hvalinn í
sónartækinu. Skipstjórinn gefur
stýrimanni bendingu, og hann
breytir stefnu skipsins og dregur
úr ferð þess. Skyttan (skipstjór-
arnir vilja láta kalla sig skyttur)
gengur nú fram í stafninn að byss-
unni, sezt þar með hendur á hnjám
og bíður. Skipið dregur nú enn
meira úr ferðinni og skríður nú
hægt og mjúklega áfram.
Hvalurinn, sem nú er á eitt þús-
und feta dýpi syndir áfram í gegn-
um myrkvað hafdjúpið, rekinn
áfram af skellunum í sónartækinu,
sem getur fylgzt með honum niður
á allt að hálfrar mílna dýpi. En
stálskipið bíður og vaggar tilbreyt-
ingarlaust á öldunum. „Þeir geta
ekki sloppið undan okkur,“ segir
hásetinn við sónartækið. Rödd hans
er djúp og þreytuleg, kannski ei-
lítið sorgmædd.