Úrval - 01.05.1971, Blaðsíða 64
62
ÚRVAL
„Um hádegið var ég orðin veik,“
segir Jane núna. „Og ég óskaði
þess, að ég hefði aldrei byrjað á
þessu. Hugsunin var ekki lengur að
verki, þegar sagt var, að barnið
væri bláeygt eða brúneygt. Blá-
eygðu börnin áttu sannarlega bágt.
Þau báru það greinilega með sér,
að þau höfðu beðið ósigur, og þeim
gekk ver við námið. Útlit þeirra og
látbragð sýndi ljóslega, að þau voru
óæðri og ófullkomnari. Brúneygðu
börnin voru aftur á móti glöð og
fjörleg og nutu lífsins ríkulega. En
það var óskaplegt að sjá, hvernig
þau komu fram við bláeygðu börn-
in, sem höfðu verið beztu vinir
þeirra daginn áður. Það var ekk-
ert vafamál, að þau trúðu því, að
þau væru betri og fullkomnari.
Áður en skólanum lauk, minnti
Jane börnin á, hvernig þau hefðu
byrjað daginn. „Við sögðum, að á
mánudaginn myndi bláeygða fólkið
vera bæði fullkomnara og gáfaðra,
og þannig mun það verða.“
Á mánudagsmorgun sagði Jane:
„Eg skrökvaði að ykkur á föstu-
daginn. É'g sagði ykkur, að brún-
eygða fólkið væri betra en blá-
eygða fólkið. En það er ekki rétt.
Bláeygða fólkið er betra en brún-
eygða fólkið og það er gáfaðra.11
Hún hafði búizt við því, að þess-
ari yfirlýsingu sinni yrði kröftug-
lega mótmælt, en svo varð þó ekki.
Ef til vill voru börnin orðin þreytt
á leiknum og vildu ekki hafa meira
af þessari vitleysu. Samt sá hún þó,
að orð hennar tóku að hafa áhrif.
Skuggi leið nú yfir andlit þeirra
barna, sem höfðu verið glaðleg og
fjörmikil á föstudaginn, en birta og
ánægja skein út úr andlitum þeirra,
sem höfðu verið döpur og drunga-
leg.
Jane sagði nú brúneygðu börn-
unum, hvað þau máttu ekki gera
og tók brátt að ávíta þau. „Við-
brögð þeirra við aðgreiningunni
voru þau sömu og hinna barnanna,"
sagði hún. „Eini munurinn var sá,
að bláeygðu börnin, sem nú máttu
sín meira, fóru betur með undir-
sáta sína en þeir höfðu farið með
þau. Var það vegna þess, að þau
höfðu orðið fyrir aðgreiningu sjálf
og fundu til með börnunum, sem
nú urðu fyrir henni? Ég vonaði að
svo væri, þótt ég gæti ekki verið
viss,“ sagði Jane.
Skömrml áður en skóladeginum
lauk, sagði Jane börnunum, að
augnaliturinn segði alls ekki til um,
hvort fólk væri betra eða verra.
Það sem hún hefði sagt þeim áður
væri ekki rétt. „Segir litur augna
ykkar eitthvað til um, hvers konar
menn þið hafið að geyma?" spurði
hún.
,,Nei,“ hrópuðu þau öll í einum
kór.
Spennan, sem myndazt hafði
þessa tvo daga, sem tilraunin stóð
yfir, brauzt fram eins og stífla, sem
skyndilega lætur undan, vegna
mikilla flóða. Hún hló með. börn-
unum, huggaði þau, sem grétu af
gleði og vöknaði því næst sjálf um
augun við það, að sjá drengi, sem
höfðu verið aðskildir, leika sér
saman, og stúlkur fagna vinkonum
sínum, sem þær höfðu haldið, að
þær væru búnar að missa fyrir
fullt og allt.
Næstu daga ræddi Jane við