Úrval - 01.05.1971, Blaðsíða 76
74
ÚRVAL
af muna orðin VISTOK og majór
Júrí Alexéevitsj GAGARÍN."
Athugasemdir og upplýsingar í
þessum dúr streymdu að úr fjöl-
mörgum löndum með öllum fjöl-
miðlum allt frá fyrstu mínútu flugs
Gagaríns. Ósjaldan var hann kall-
aður Kólumbus geimsins.
En Kólumbus þessi, þ. e. a. s. Ga-
garín, þurfti að sinna sínum störf-
um og senda reglulega til jarðar
tilkynningar um gang geimflugs-
ins. Og rödd Júrís var róleg og æs-
ingalaus er hann sagði: Allt geng-
ur eðlilega.
Auðvitað gátum við — og við
eigum þá við fulltrúa allra þjóða
hins mikla Sovét-Rússlands — ekki
annað en verið stoltir yfir því að
einmitt landi okkar sýndi slíka
stillingu og karlmennsku við að-
stæður, sem að líkindum voru ekki
alltof auðveldar.
En Júrí Gagarín kynntist ófáum
erfiðleikum á ævinni, en eins og
kunnugt er herða erfiðleikar hvern
þann mann sem frá ungum aldri
elur upp í sér nauðsynlega eigin-
leika eins og þrautseigju, sigur-
vilja. Hann var fæddur í sveita-
þorpi í Smolenskhéraði árið 1934.
Faðir hans var trésmiður, en móð-
ir hans annaðist heimilið, því auk
Júrís, sem var elztur, átti hún tvo
syni aðra og dóttur.
„EINNI ÁSTRÍÐU VAR
HANN HALDINN”
Júrí fékk snemma svo um mun-
aði áhuga á geimferðum og flugi.
Um þetta skrifaði hann sjálfur í
bókinni „Leiðin út í geiminn“, sem
hann lauk því miður ekki við. Það
sama lesum við í endurminningum
bróður hans, Valentíns. En um leið
er á það lögð áherzla, að Júrí lét
engan vita af þessum draumi sín-
um, þótt hann undir niðri byggi sig
alltaf undir að láta hann rætast.
Hann vildi t. d. sem fyrst öðlast
tæknimenntun og lauk í því skyni
iðnskólanámi og tækniskóla. Á ytra
borði leit allt öðruvísi út. Júrí hélt
því fram, að hann mundi feta í
fótspor afa síns, sem var málm-
bræðslumaður í Pútilofverksmiðj-
unum (nú Kirofverksmiðjunum) í
Leningrad. Faðir hans var líka
ánægður — í verksmiðjunni þótti
Júrí ágætur verkmaður, þegar hann
var við starfsþjálfun sem bræðslu-
maður. Þegar hann hóf nám við
tækniskólann í Saratof (við Volgu)
leit það mjög eðlilega út sem fram-
hald á því iðnnámi sem hann hafði
byrjað á.
Og samt hlaut hann brátt að segja
föður sínum að hann hefði ákveð-
ið að gerast flugmaður — „hjá því
verður ekki komizt". Hann var tek-
inn í flugherskóla án inntökuprófa
þar eð hann lauk námi við tækni-
skólann með ágætum og hafði ver-
ið iðinn í flugklúbbnum á staðn-
um. Þetta var árið 1953 þegar Júrí
var 19 ára gamall.
Og persónulegt líf hans? Ein-
hverju sinni kom hann í leyfi til
foreldra sinna og virtist óvenju
viðutan og hugsi. Enda kom það á
daginn, sem búast mátti við, að
hann var ástfanginn fyrir alvöru.
Þetta lét hann fyrst uppi við móð-
ur sína, en milli þeirra var jafnan
góður trúnaður og vinfengi. Júrí
var þá 23 ára. Stúlkan hét Valja,