Úrval - 01.05.1971, Blaðsíða 12
10
ÚRVAL
tölulegum upplýsingum og opin-
berum skýrslum, heldur í augum
fólks og rödd, göngulagi og öllu
fasi.
Fyrir áratug, eða þ. 6. marz árið
1960, gerðist það, að hvítir menn
réðust á svarta mótmælendur, sem
vildu aðeins fá að biðjast fyrir á
tröppum fylkisþinghússins í Mont-
gomery í Alabamafylki. Og hvítu
mennirnir börðu þá svörtu og fóru
illa með þá. Nú eru afgreiðslustúlk-
urnar í stuttu pilsunum í deilda-
verzlununum í Birmingham í sama
fylki, bæði svartar og hvítar, og
sama er að segja um starfsfólk á
símstöðvum í Jackson í Mississippi-
fylki og á opinberum skrifstofum
og skrifstofum ýmissa fyrirtækja í
Richmond í Virginíufylki. Svartir
og hvítir sækja alveg óhindrað
sömu veitingahúsin og næturklúbb-
ana í New Orleans í Louisiana-
fylki. í borgunum Miami, Atlanta
og Richmond stjórna svartir borg-
arstjórar fundum borgarstjórnanna.
Og í borginni Augustu í Georgíu-
fylki má heyra afgreiðslumenn
ávarpa svarta viðskiptavini sem
„herra“ og „frú“.
í augum gamals manns, sem sat
úti á svölum heimilis sins í bænum
Perry í Georgíufylki, var þetta
atriði eitt það þýðingarmesta.
„Nú heyrist bara: Já, herra, og
já, frú, við öll möguleg og ómögu-
leg tækifæri,11 sagði hann. „Áður
skipti það ekki máli, hversu mikið
maður verzlaði. Maður var samt
meðhöndlaður sem skítur."
Bóndi einn í Holmeshreppi í
Mississippifylki, læknir einn í bæn-
um Houston í Texasfylki, prestur
baptistasafnaðar í Farmville í Vir-
giníufylki, lögfræðingur einn í
Charlotte í Norður-Karólínufylki,
alls konar fólk segir allt það sama:
Nú eru það Suðurríkin, en ekki
Norðurríkin, sem bjóða svörtum
Bandaríkjamönnum upp á mögu-
leika til betra lífs.
Þessir svörtu Suðurríkjamenn
tala um þjóðfélagslega byltingu,
byltingu, sem hófst með mannrétt-
indabaráttu negranna, sem ríkis-
stjórnin, kirkjur og ýmsar stofnan-
ir hvöttu eindregið til og hrintu
jafnvel í framkvæmd ýmsum áætl-
unum, sem miðuðu í þessa átt.
Áhrifin af þessu urðu svo þau, að
negrarnir voru sér betur meðvit-
andi um allar aðstæður og mark-
miðið, sem keppt var að, og þeir
tjáðu sig meira en áður í þessu
efni. Og nú dreymir þá um að
hrinda af stað samstarfi á breiðum
stjórnmálalegum og efnahagslegum
grundvelli, sem valdi því, að þeir
verði afl, er taka verður mikið til-
lit til í Suðurríkjunum, annaðhvort
með stuðningi hvítra manna eða þá
án hans. Og negrarnir eru ekki
myrkir í máli í því sambandi.
Einn þeirra er Jay Cooper, ung-
ur lögfræðingur, sem fluttist aftur
til heimabæjar síns, Mobile í Ala-
bamafylki, eftir að hafa útskrifazt
úr lagadeild New Yorkháskóla.
„Það er öruggt, að það er einmitt
í Suðurríkjunum, sem orrusta
svarta mannsins verður háð . . . og
unnin,“ sagði hann.
Annar þeirra er Thomas J. Long,
fyrrverandi major í „Græriu húf-