Skírnir - 01.01.1873, Qupperneq 124

124
SPÁNN.
festa. Á þá leiB skildu feir J)jóSstjórnarfrelsi8. LegiS hefur og
viS óeirSum í Madrid; varS um eitt skipti aS hafa var&HS um
höllina, Jar sem JingiS situr, fyrir því aS verkmenn og annar
ofstopalýður bjóst til a8 veita þingmönnum atgöngu og þröngva
Jieim til aS lögtaka bandastjórn þegar í staS. Annars á aS slíta
bráSum þessu þingi og efna til þjóSfundar; er honum ætlaS aS búa
til reglulega stjórnarskrá handa hinu nýja þjóSveldi. Lakast er, aS
aldrei ætlar aS takast aS eySa óspektum Karlunga, og þessa ískyggi-
legast, aS herinn stjórnarinnar er ekki meir en svo dyggur; hefur
boriS viS, aS liSsmenn hafa strokiS í upphlaupsherinn, eSa afsagt
yfirmönnum sínum aS ganga í bardaga. Heyrzt hefur og, aS
AlfonsliSar (þeir sem halda til ríkis Alfons, syni Isabellu drottn-
ingar) sjeu aS búa sig á kreik, og er Serrano marskáikur grun-
aSur um mök viS þá. Má af þessu ráSa, hve stórkostlegar
þrautir leggjast fyrir hina nýju stjórn.
Nú munum vjer segja nokkuS gjör af uppreist Kariunga.
Hún hófst um páskaleitiS í fyrra vor. Er áform uppreistar-
manna aS koma í konungssæti á Spáni Don Carlos, sonarsyni
Karls þess, er til ríkis barSist þar lengi fyrir 40 árum síSan,
gegn Isabellu drottningu, bróSurdóttur sinni. Hann kallaSi sig
konung og nefndist Karl fimmti. Eptir hann tók viS sonur hans,
Karl sjötti, og barSist enn til ríkis (1860), en varS handtekinn í
uppreistinni ásaint bróSur sínum, Ferdinand. Voru þeir bræSur
látnir afsala sjer og sinum niSjum ríkistilkalli, og sieppt síSan.
Skömmu síSar önduSust þeir báSir, en þriSji bróSirinn, Don
Juan, bjelt enn uppi ríkiskröfum, og seldi síSan syni sínum,
þeim er nú er aS berjast. Hann nefnir sig Karl sjöunda. Frum-
kvöSlar uppreistarinnar voru klerkasinnar, en sá flokkur hefur
orSiS aS lúta mjög í lægra haldi síSan brottrekstur Isabellu
drottningar. HöfSu þeir orSiS mjög undir í síSustu þingkosn-
ingum, og hugSust nú aS rjetta hlut sinn meS vopnum. Ljet
stjórnin þegar taka og setja í höpt helztu forgöngumenn þeirra,
en missti höfuSpaurans, Nocedals. Uppreistin kom upp í norSur-
byggSum landsins, og Navarra höfuSból hennar, eins og forSum
daga. J>ar eru fjöll mikil og firrnindi og víSa gott til vígis. Don
Carlos ritaSi löndum sínum ávarp frá Genf, þar sem hann sat meS