Skírnir - 01.01.1873, Blaðsíða 125

SPÁNN.
125
í(hirS” sinni, og hjet á ((hina hraustu spænshu þjóð” til fylgis vi8 sig,
((hinn rjetta ríkiserfingja”, og reka burt ((útlendinginn” (Amadeo
konung). Síban rjeöst hann su8ur yfir Pyreneafjöll í dularklæSum
(húinn sem essreki), a8 ekki hæru varBmenn Frakka vi8 landa-
mærin lcennsl á hann, og yr<5i för hans svo hept, og stefndi á
lei8 til Pampelona me8 allmikla sveit manna, sjálfbo8ali8a og
þorparalýS úr ýmsum áttum. Pampelona er horg ein í Na-
varra, skammt fyrir sunnan fjöllin, og er þar vígi gott. Á móti
Don Carlos var sendnr Moriones hershöf8ingi. Yar8 fundur þeirra
hjá þorpi einu, er heitir Orosquieta (4. maí), og bei8 Don Carlos
algjörvan ósigur. Eptir þa8 hvarf liann, og lei8 svo lengi a8
ekki vissu menn, hvort hann væri heldur lífs e8a dauSur. Loks
kom þa8 upp, a8 hann haf8i for8a8 sjer norBur yfir Fjöll, og
leyndist í Pau (frakkneskum bæ), hjá einum úr li8i ((lögerf8a-
manna” á Frakklandi. HöfSingjar ((lögerf8amanna” eru frændur
þeirra Karlunga; lög8u þeir fyrir því uppreistarmönnum þa8 li8,
er þeir máttu, sendu þeim fje og tóku vi8 flóttamönnum á laun
vi8 stjórnina í París; en hún ljet handsama hvern upphlaups-
mann, er a8 sunnan kom yfir Fjöllin og uppvíst var8 um. Eptir
ósigurinn hjá Orosquieta lijeldu ((hershöf8ingjar” Karls ((konungs”
(þeir Rada, Carasa, Aguirre o. fl.) enn uppi bardögum nokkra
hrí8, uns Serrano samdi fri8 vi8 nokkra þeirra, sem á8ur er
rita8. þeim fri8i gáfu hinir engan gaum, og stó8 ófriSur eins
eptir sem á8ur. Fóru Karlungar reyndar ví8ast halloka fyrir
stjórnarhernum, og ur8u opt handsama8ir liópum saman, en
1 óeirSaflokkarnir þutu upp jafnóSum aptur eins og mý á mykju-
skán, og leiS svo ári8, a8 ekki var8 uppreistin sefuS. HöíSust
uppreistarmenn ekki annaS a8 upp á sí3kasti8, en a8 þeir sátu
fyrir ferBamönnum og rændu þá, hrutu járnbrautir, e8a rjeSust á
smábæi og þorp, er þeir treystu sjer vi8, og þröngvuSu fólki til
fjár. Stundum fóru þeir og tóku hús á mönnum á náttarþeli,
en höfSu kúsráSanda á hrott meB sjer og hjeldu, uns fje kom til
lausnar; fóru a8 öllu sem stigamenn. Mælt er a8 opt hafi klerkar
sjezt í för me8 stigamönnum og stýr8u suinir li3i í upphlaupshern-
um; lieitir einn þeirra Santa Cruz, og er mjög illa ræmdur.
Yi8 brottför Amadeos konungs hugSist -Don Carlos a3 handsama