Skírnir - 01.01.1873, Blaðsíða 153
AMERIKA.
153
kredda Jýðvaldsmanna” hefur verið þrælahaldiS. J>rælahaldi8
viSgekkst aldrei nema í sumum fylkjunum; til þess aS geta haldiS
í J>a8, rei8 þeim á að vera sem 6há8ust allsherjarstjórninni, þar
sem hin fylkin, er voru mótsnúin þrælahaldinu, áttu svo marga
fulltrúa. Fyrir J>ví voru þrælafylkin sjálfsögS til fylgis viö (1lý8-
valdsmenn”. Af Jiessu er hægt a8 skilja, a8 þeim var8 svona
illa vi8, er ((J>jó8valdsmenn” komu forsetaefni sínu, Lincoln, fram
vi8 kosninguna. Si8an hafa ((t>jó8valdsmenn” alltaf veri8 ofan
á, og geymir saga Bandamanna sí8an Lincoln var8 forseti einn
vottinn öSrum Ijósari um hamingju þá og blessun, er fylgt hefur
stjórn feirra. Lincoln beitti völdum sínum me8 frábærum hyggind-
um; honum tókst a3 haga svo seglum, a8 allur heimur leit svo á,
a3 l>a8 væri ekki anna8 en þrælahaldi3, er barizt var um, og
því grei81egar vannst honum a8 fá þann hlett máSan af þjóSlifi
Bandamanna; fyrir þa8 afrek mun nafn hans uppi meSan lieimur
stendur. Eptirma8ur Lincolns, Johnson, er var úr sama flokki,
fylgdi sömu stefnu framan af stjórnarárum sínum, og var jafnvel
enn stækari alríkisma8ur, vildi enga væg8 sýna uppreistarfylkj-
unum; en svo snerist hann, og tók a3 draga taum Su3urmanna
og stySja kúgunarrá3 þeirra vi8 þrælana, svo vi8 sjálft lá, a8
ónýtast mundi lausnarrgjöf Lincolns þeim til handa. En þá tóku
((þjó8valdsmenn” í strenginn, og ljetu forseta og ((lý8valdsmenn”
kenna svo aflsmunar, a8 í lög var teki3 fullkomi8 frelsi handa
öllum svörtum mönnum, og fullkomiS þegnlegt jafnrjetti þeirra á
vi8 hvíta menn. — Hausti8 1868 var Grant hershöf8ingi, einhver
ágætasti skörungur þjó8valdsmanna, kosinn til forseta. I haust
var kjörtími hans á enda runninn, og haf8i hann rekiS embætti
sitt meS svo miklum viturleik og skörungskap, a8 fáum af forsetum
Bandamanna hefur hetur tekizt. Vjer höfum a8 framan skýrt
frá ágætum sigri hans á Englendingum í tveim miklum þrætu-
málum (Alabama og San Juan); en eigi er sí3ur a3 ágætum höf8
framganga hans til hlíf8ar og verndar hinum svörtu mönnum gegn
yfirgangi samþegna þeirra hinna hvítu. Hann ljet refsa væg8ar-
laust hverjum, sem hönd var8 á fest úr mor8ingjasamkundunni
((Ku-Klux-Klan”, er hafSi svarizt í fóstbræSralag til a8 vinna
hinum svörtu mönnum og vinum þeirra allt illt, er þeir mættu.