Eimreiðin - 01.07.1918, Qupperneq 6

[ElmreiÖin
Tofratrú og galdraofsóknir.
Eftir Magnús Jónsson.
I.
Saga töfratrúarinnar með fornþjóðunum.
Trúin á töfra og galdra er enginn nýgræðingur. Hún
er æfagömul með mönnunum, og vér vitum eigi hve
gömul, sökum þess að hún er til þegar er sögur hefjast.
Hún er í rauninni ekki annað en einn liður hjátrúar-
innar, ein tegund hjátrúar, án þess að þar með sé nokkur
dómur á það lagður, hvort hún kunni að styðjast við
einhvem sannleika, og hjátrú hefir, eins og kunnugt er,
fylgt mönnum frá því er vér þekkjum þá fyrst og fram
á vom dag, og fylgir þeim vísast lengi enn. Hjátrú og
töfrar hafa verið kölluð tvær hliðar á sama máli, hjátrúin
er hugsmíðin (teóri) en töfrarnir framkvæmdin (praxis),
og má' vel vera að þetta sé eigi fjarri hinu rétta. En þó
sýnist svo, sem hjátrúin hljóti að vera yfirgripsmeira
liugtak. J?ví að hjátrú væri hugsanleg, og er víða til, án
þess að trúað sé að töfrar séu mögulegir.
Á lægsta stigi þjóðanna blandast trúarbrögðin og töfr-
arnir eðlilega saman. Guðsdýrkunin verður að nokkurs-
konar töfrum, og prestarnir eru töframenn. Með ýmis-
konar athöfnum vilja þeir þá koma þvi til leiðar, sem
nauðsynlegt þykir, og er hugsunin þá sú, að guðirnir skilji
þessar athafnir, og láti það fram koma, sem óskað er.
Auðvitað er það næsta misjafnt hjá villiþjóðunum, hvern-
ig þær fara að þessu, og skal hér ekki fengist við að
lýsa því.