Eimreiðin - 01.07.1918, Side 49

Éimreiöinj
Fyrsta flugvélin.
FullyrSa má, að eftir ófriöinn mikla muni fluglistin fá geipi
útbreiðslu, bæði til póstflutninga og farþega, því að framfar-
irnar hafa veriö stórstígar mjög í ófriðnum. En því meiri
þýöingu, sem fluglistin fær, því meira langar menn eðlilega
til þess aö vita, hver fyrstur smíöaöi flugvél, sem gat borið
mann. Og þá kemur þaö upp úr kafinu, aö þaö eru ekki bræö-
urnir Wright, sem fyrstir hafa orðið til þess, heldur Banda-
ríkjamaöur, Samúel P. Langley aö nafni.* En þaö, sem gert
hefir aö verkum, aö nafn hans hefir eigi borist til meiri
frægöar, er þaö, aö þó aö flugvélin væri í alla staöi hæf til
flugs, eins og sýnt var síðar, þá tókst Langley aldrei aö
koma henni frá jöröu. Þaö voru smá gallar á aðferðinni viö
aö „fljúga upp“, sem eyðilögðu alt, og geröu sögu þessa
meistara aö hugviti aö einni af mörgum raunalegum píslar-
vættissögum mannanna. Uppskeran af margra ára erfiði og
þrautseigju var logandi háð og spott, og liklega hefir það
flýtt fyrir dauöa hans. Það eru fæstir, sem mega viö því, að
sjá ævistarf sitt kollvarpast á svipstundu, og það einmitt á
því augnablikinu, þegar allar vonirnar áttu að rætast.
Áriö 1891 lýsti Langley því yfir, aö hann heföi gert til-
raunir er sýndu, að þaö væri mögulegt aö smíða vél, er gæti
lyft sér frá jöröu og flogið meö geysihraöa gegnum loftiö,
þó að hún væri sjálf miklu þyngri en loftið. Það mætti tak-
ast meö þvi, að keyra skáhallar þynnur nógu hart áfram. Þess-
um boðskap var tekiö með mestu hægð, eins og svo mörgum
boðskap öörum af líku tagi.
* Langleys er getið stuttlega í hinni fróölegu grein Guðm. Bárðar-
sonar: Loftsiglingar og fluglist, Eimreiðin 1910, bls. 179.
12