Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1916, Blaðsíða 78
78
Bogi Th. Melsteð
inn; kann það að þykja mikið fyrir sumar hinar minstu,
og þó eru 5 kr. fyrir rjett um allar aldir lítið fje. Ef
greitt væri á þennan hátt tillag í eitt einasta skifti fyrir
öll fyrir hverja jörð og hjáleigu á íslandi, mundi sjóður-
inn verða um eða yfir 75000 kr.
Hundraðatal allra jarða á landinu eftir jarðamatinu
1861 er samtals 86755 hndr. Ef menn vildu greiða eins
margar krónur í eitt skifti fyrir öll fyrir hverja jörð eins
og hver þeirra er metin að hundraðatali, þá yrði sjóður-
inn 86755 kr.
Ef stofnaður væri verðlaunasjóður með 75000 kr. og
hann ávaxtaður í Söfnunarsjóðnum, mætti árlega veita
duglegum og dyggum vinnuhjúum af ársvöxtum hans
tvenn verðlaun að upphæð 500 kr. hvor, fern verðlaun
250 kr. hver, og 12 verðlaun 100 kr. hver að upphæð,
og þó auka sjóðinn nokkuð árlega, svo að verðlaunin
yrðu fleiri og stærri með tímanum. Alls eru þetta á
hverju ári 18 verðlaun, samtals 3200 kr. í staðinn fyrir
tvenn 500 kr. verðlaun mætti veita tvenn 200 kr. verð-
laun og fern 150 kr. verðlaun. Verðlaunin yrðu þá 22
alls á ári, og fleiri gætu þá fengið verðlaun og af þeim
10 hærri en eitt hundrað kr. Eetta mundi haganlegra
eins og nú stendur á. En minni en 250 kr. mættu hæstu
verðlaunin eigi vera.
III.
Peir, sem best eru settir í þjóðfjelaginu, geta flestir
fengið opinber verðlaun og viðurkenningu. Sumir fá
ýmiskonar heiðursmerki, svo sem embættismenn og aðrir
heldri menn. Bændur fá verðlaun fyrir jarðabætur, bæði
úr landssjóði (Ræktunarsjóðnum) og sjóði Kristjáns kon-
ungs níunda, og það jafnt þótt þeir geri þær á sínum
eigin jörðum sem landsins jörðum og hafi mikinn hag af