Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1991, Síða 36

HÖRÐUR ÁGÚSTSSON
Þrenn hurðarjárn
Þjóðminjasafn íslands íluttist aldrei alveg úr fyrri húsakynnum
við Hverfisgötu. Eftir voru skildir nokkrir naglfastir munir, sem
erfitt hefði verið að fjarlægja án þess að skaða innanbúnað. Þetta
voru þrenn járn á jafnmörgum hurðum, sem gengu fyrir dyrum
safnsins, og á tveimur skápum. Þau hafa sjálfsagt verið sett þarna
að frumkvæði Matthíasar Þórðarsonar, nýskipaðs þjóðminjavarð-
ar um þær mundir er safnið íluttist í hið nýja húsnæði 1908. I hans
hlut kom að setja það upp. Járnunum hefur liann áreiðanlega
komið fyrir í þeirri góðu trú, að ckki þyrfti við þeim að hagga. í
raun varð honum að ósk sinni, því að enn eru þau á sínum stað
þrátt fyrir allt og verða það vonandi, meðan Safnahúsið stendur.
Oll eru járn þessi hinir merkustu gripir, sem nú skal nánar greina.
Járnspangirfrá Laufási
Þjms. 406
Á öndverðum vetri 1864 lét séra Björn Halldórsson taka ofan
kirkjuna í Laufási, vegna þess að í ráði var að reisa nýja vorið eftir.
Hún hafði verið byggð 1744 með torfveggjum og var hrörnuð
mjög. I samræmi við tíðarandann fyllti skarð hennar ný timbur-
kirkja, sem enn stendur. Tveim árum síðar, að byggingarumstangi
loknu, sendi séra Björn nýstofnuðu Forngripasafni í Reykjavík
muni úr gömlu kirkjunni, sem nýttust ekki þeirri nýju og hann
taldi hafa menningarsögulegt gildi, alls 13. Með lét hann fylgja
ýtarlega greinargerð. I þessum flokki voru járn þrjú af gömlu
kirkjuhurðinni, sem Sigurður Guðmundsson kallar spangir og
lýsir svo: „Stórar járnspangir af hurðinni á sömu (Laufáskirkju)
kirkju, með 12 kollóttum járnnöglum eða bólum. Spangirnar eru
1 al. og 9/2 þumlungur á lengd. Á þeim eru þrír hryggir með