Andvari

Årgang

Andvari - 01.10.1960, Side 33

Andvari - 01.10.1960, Side 33
ANDVARI VÆRINGJAR 223 þetta et’ni, og mér þykir lcitt, að ég hef ekki tíma til að fjölyrða um þær nú. í eitt skipti fylgdu þeir sjálfum keisaranum á herferðum hans, og foringjar þeirra tóku fyrirskipanir beint frá honum, þar sem þeir voru hluti af hinu keisaralega fylgdarliði. í annað sinn er sjálfstæð Væringjaherdeild send til einhvers staðar til hernaðaraðgerða, og Væringjaforing- inn er sjálfur fyrir henni í nafni keis- arans. Mörgum sinnum eru þeir nefndir sem hluti af herdeild undir stjórn frægra býzanzkra herforingja. Að því er býz- anzkir sagnaritarar herma, má finna Vær- ingja inni í miðri Asíu, á bökkum Eufrats í viðureign við Persa, í fjöllum Asíu í bardögum við Araba, á bökkum Dónár eða Aimos-fjöllum gegn Búlgörum og Slöfurn, í Suður-ftalíu til þess að frelsa kristna menn úr höndurn Múhammeðs- manna. Síðar finnum við þá aftur í Grikk- landi, þar sem þeir standa gegn innrás- um fjarskyldra frænda sinna, Normanna frá Frakklandi, sem stofnað höfðu ríki á Sikiley. Oft er sagt að gripið hafi verið til Væringja, þegar allt í einu þurfti að senda hermenn til að mæta skyndiárás eða kveða niður uppreisn eða sigra ein- hvern herforingja, sem vildi gera sig að keisara. Alltaf er talað um þá sem fót- gönguliða, aldrei sem riddaralið. Eigi að síður bera þeir af öllum um hernaðar- tækni og ráðast að óvinunum í þéttum fylkingum sem órjúfandi veggur. í atlög- unni reka þeir upp heróp og slá öxum sínum saman með miklum hávaða. Þeir eru hraustir og geiglausir og vilja heldur falla á vígvelli en hopa. Óvinir keisarans hræðast þá mjög og verða oft gripnir ofboði, þegar þeir sjá þessa norrænu risa. Alls staðar halda þeir velli og korna aftur til „Tsarigrad", keisaraborgarinnar Konst- antínópel, sigurreifir og með miklu her- fangi. Tekið er á móti þeim með mikl- um heiðri, foringjarnir fá háar stöður, gull eins og hver vill og stórkostlegar veizlur. Allt verður þetta til þess að glæða áhuga þeirra á nýjum herförum. Að sjálfsögðu fóru hinar Ijóshærðu nor- rænu hetjur ekki á mis við ástir ungra kvenna í Býzanz, en aldrei varð það til þess að slæva stranga lifnaðarhætti þeirra og hermannlegan heiður á miðaldalega riddaravísu. Sagnaritarinn Kedrinos segir frá Væringja nokkrum, sem reyndi að nauðga konu í herferð til Þrakíu. Idenni tókst að ná öxi hans og drepa hann. Þegar hinir Væringjarnir komust að þessu, skutu þeir á fundi, krýndu konu þessa og gerðu sem mestan heiður hennar, gáfu henni allar eigur mannsins, en létu hann sjálfan ógrafinn öðrum til viðvörunar. Margir Væringjar voru einnig á býz- anzka flotanum. Þeir sem börðust á landi voru kallaðir „spjótberar", en þeir sem á sjónum voru, „sæhermenn". En oft var enginn greinarmunur gerður og þeir voru notaðir sitt á hvað, á sjó eða landi, eftir því sem þörf krafði. Slíkt var ekki nema eðlilegt í augum hinna norrænu hermanna, sem vanir voru sjóorustum í norrænum höfum og bardögum á megin- landi Vestur-Evrópu og gengu að hvoru tveggja með sama vígahug og leikni. I þjónustu keisarans reyndust þeir ágætir sjóhermenn, og hann beitti Væringjum til allra mikilvægra hernaðaraðgerða á Miðjarðarhafi. Þeir tóku þátt í herferð- unurn til þess að frelsa eyna Krít úr höndum Araba, og þeir stökktu Nor- mönnum brott frá Sikiley og öðrum vest- rænum innrásarmönnum úr grískum löndum. En Væringjarnir urðu fyrst og fremst frægir í sögu Miklagarðs sem keisaraleg- ur lífvörður, úrvalssveit hermanna í per- sónulegri fylgd keisarans. Það liggur í augum uppi að yngstu, hraustustu, glæsilegustu og tiginmannlegustu menn- irnir voru valdir í lífvörð keisarans. Allir

x

Andvari

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.