Andvari - 01.01.1998, Blaðsíða 32

30
GUNNLAUGUR A. JÓNSSON
ANDVARI
saman að því máli. Tók sr. Arngrímur ásamt sr. Sigurði þátt í frægum
guðsþjónustum í Dómkirkjunni og á Bessastöðum, sem mörkuðu
djúp spor í baráttunni fyrir endurnýjun hinnar sígildu messu.
Dr. Róbert A. Ottósson (1912-1974), söngmálastjóri þjóðkirkjunn-
ar, vann einnig náið með sr. Sigurði að endurnýjun messunnar, eins
og nánar verður vikið að í kaflanum um litúrgísku hreyfinguna hér
að aftan. Dr. Róbert stundaði mikið rannsóknir á söpu íslensks
messu- og sálmasöngs og lauk dr. phil. prófi frá Háskóla Islands árið
1959. Hafði sr. Sigurður beint honum inn á þá braut sem leiddi til
doktorsritgerðar hans.
Samband sr. Sigurðar og sr. Sigurbjörns Einarssonar biskups er
óneitanlega talsvert flókið, og verður það ekki viðfangsefni þessarar
ritsmíðar að greina það. Ljóst er þó að þeir höfðu mörg hinna
stærstu mála kirkjunnar að sameiginlegu baráttumáli. Kveður þar
mest að baráttunni fyrir endurreisn Skálholts og hinnar sígildu
messu. Einnig voru þeir báðir andstæðingar nýguðfræðinnar. Þrátt
fyrir það fór því fjarri að þeir væru alltaf samstiga eða að þeir gætu
talist nánir samherjar. Má minna á að þá greindi á í stjórnmálum, þó
að sennilega hafi það ekki skipt mestu máli í þessu sambandi.
Hraungerðismótin
Á árunum 1938-42 voru haldin kristileg mót á túninu í Hraungerði.
Að þessum mótum stóðu Kristilegt stúdentafélag, KFUM og K og
Kristniboðssambandið í samvinnu við sr. Sigurð Pálsson. Tilefni þess
að þessi mót hófust í Hraungerði voru þau að sr. Sigurður og
Stefanía sóttu eitt sinn æskulýðsmót sem haldið var hjá Elliðavatni
þar sem KFUM og K stóðu fyrir tjaldbúðum. Sr. Sigurður sagði við
mótshaldarana að það væri ómögulegt fyrir þá að hafa ekki kirkju.
„Komið þið heldur til okkar að Hraungerði, þar er hægt að tjalda á
túninu.“ Hann var tekinn á orðinu og næstu fjögur sumur voru mótin
haldin í Hraungerði, jafnan í júnímánuði.26
Mót þessi vöktu mikla athygli og voru mjög fjölsótt. Líta má á
þau sem öflugt andóf gegn hinni svokölluðu frjálslyndu guðfræði
sem hafði verið talsvert ríkjandi hér á landi frá því fljótlega upp úr
aldamótum. Mótin stóðu frá laugardegi og fram á mánudag. Oft