Andvari - 01.01.1998, Blaðsíða 122

120
KRISTJÁN B. JÓNASSON
ANDVARI
Hundrað og fjórtán af stöðinni, sagði pían.
- Það er verið að kalla á þig, Eiríkur, sagði einn bílstjóranna. Hann svaraði ekki
og hélt áfram að liggja á bekknum og horfa í vegginn. Hún kallaði númerið þrisvar
og síðan tvö hundruð áttatíu og átta. Rödd hennar var mjó og hvell og smellur í
henni, sem var óþægilegur og einnig masið í bílstjórunum. . . . Pían kom enn í hátal-
arann að kalla upp númer (bls. 91-92).
Stöðug ágengni boðflutninganna gerir Ragnar smám saman æstan og reið-
an. Til að persónugera röddina í hátalaranum og til að geta skilgreint þetta
óþol hermir hann kyneinkenni píunnar upp á hana, breytir ópersónulegri,
rafrænni rödd í kynferðisleg boð:
Sjötíu og níu gjöri svo vel og komi í símann, sagði í hátalaranum. Pían sagði alltaf
gjöra svo vel og koma í símann og gjöra svo vel og taka skilaboð og gjöra svo vel og
hringja í þetta númer. Mér datt í hug hún segði kannski gæjanum að gjöra svo vel, og
ég hugsaði eitthvað fleira svívirðilegt um hana (bls. 94).
Þessi átök um vald í boðkerfunum sýna að ekki er hægt að festa í eitt skipti
fyrir öll samband tækni, sjálfsveru og kynferðis. Tæknin er í raun ekki
nema að takmörkuðu leyti á valdi Ragnars og bílstjóranna því að þótt þeir
séu herrar yfir bílum sínum, sérfræðingar í því sem lýtur að akstri og vélum
og geti beitt tæknilegu tungutaki sem sannar sérfræðikunnáttu þeirra eru
þeir um leið þolendur boðskiptaneta sem ákvarða ferðir þeirra um borgar-
rýmið. Ragnar er stoltur af þekkingu sinni á vélum þegar hann gerir við
bilaða viftureim fyrir Gógó en þessi þekking, jafnmikilvæg og hún sýnist
vera, jafnast ekki á við þá þekkingu sem felst í að túlka boð á réttan hátt
og geta notað þau til að vinna fyrir sig. Eins og atburðarásin leiðir í ljós er
Ragnari um megn að túlka á réttan hátt skilaboðin sem Gógó sendir. Hann
tengir ekki saman vísbendingar né dregur af þeim ályktanir. Boðin sem
honum eru send komast ekki til skila vegna þess að hann skortir réttan
táknlykil. Vald sem sýnt er með tækni og þekkingu á tækninni verður að
valdaleysi um leið og komið er að flutningi á boðum.21 „Harmsaga“ Ragn-
ars felst því, hve lélegur túlkandi hann er og hve vald hans yfir boðskiptum
er lítið, enda fær lesandinn fyrst og fremst mynd af Ragnari sem viðtak-
anda á boðum en ekki sem boðsendanda.
Ragnar tekur líka við boðum „úr sveitinni“, bréfum frá foreldrum sínum
fyrir norðan. Fyrra bréfið er frá föður hans en það seinna frá móður. I
þessum bréfum birtist fjölskylda Ragnars sem væri hún skipuð verum úr
annarri vídd, þetta er fólk sem stendur utan við rafmiðlunarkerfin, símana,
hátalarana og útvarpið, og að sama skapi er skrásetning þeirra miðuð við
Bókina en ekki síbyljuna.22 Fyrra bréfið fær Ragnar morguninn eftir af-
drifaríka ökuferð sína suður til Keflavíkur þar sem hann hefur hitt Gógó í