Andvari - 01.01.1937, Qupperneq 15

Andvari
Dr. Valtýr Guömundsson
11
tneð þingsálykfuninni 1895, en þó höfðu Skúli Thor-
oddsen og Sigurður Stefánsson þá fylgt Benedikt
Sveinssyni. Þingið var horfið frá landstjórafrumvörpun-
um gömlu, og var sagt í þingræðu, að slíkt frumvarp
mundi varla fá þrjú atkvæði í neðri deild, en sennilega
hefði þó fylgið orðið minna í efri deild. Stjórnarskrár-
tnálinu lauk þapnig á alþingi 1897, að ekki var sam-
bykkt annað en ávarp til konungs frá efri deild, þar
sem hún lætur í ljósi fylgi við stefnu dr. Valtýs, og von-
ar. að stjórnin leggi fyrir næsta þing stjórnarskrárfrum-
varp, svo aðgengilegt sem framast sé unnt. Meiri hluti
neðri deildar ætlaði einnig að senda konungi ávarp,
°S lýsa þar stefnu sinni í stjórnarskrármálinu, en val-
fýingar ónýttu það áform, með því að koma ekki á
þingfund, svo að hann varð ekki ályktunarfær. Valtýing-
ar voru eindregnir að halda áfram stefnu sinni, og birtu
þeir (16 alþingismenn) í blöðum sínum ávarp til íslend-
tnga (dags. 26. ágúst 1897) þess efnis, að ráða þjóð-
inni eindregið til að drepa ekki hendi við þeim breyt-
tngum á stjórnarskránni, sem fólust í frumvarpi dr. Val-
fýs, og enn mundi líklega kostur á hjá stjórninni, þó
að neðri deild hefði hafnað þeim að þessu sinni. Búast
þeir við, að stjórnin rjúfi alþingi og efni til nýrra kosn-
tttga, til þess að vita, hvort þjóðin vildi ganga að boð-
ttni hennar eða ekki. Það sést líka af blöðum frá 1897 og
langt fram á árið 1898, að hér á landi hafa menn bú-
tzt við þingrofi, en það kom ekki, og sljórnin mun aldrei
hafa til þess hugsað. — Eins og vænta mátti tóku blöðin
að deila um valtýskuna þegar er hún kom fram. ísafold
fylgdi valtýingum, og var mikils vert um fylgi hennar,
því að Björn Jónsson var atkvæðamestur blaðamaður
hér á landi. Sama megin stóðu Þjóðviljinn (Skúli Thor-
oddsen), Norðurland (Einar Hjörleifsson), Ðjarki (Þor-