Andvari - 01.01.1937, Síða 114
110
Dagsefning Sfiklasfaðaorusfu.
Andvari
þeirra, sem sáu almyrkvann í Niðarósi og Suður-Þrænda-
lögum, enda hefði þá og lýsing hans á þessu fyrirbrigði
orðið öll önnur. Þá hefði hann ekki sagt, »dagr náðit
lit fögrum«, heldur, að dagurinn hefði breyzt í nótt, og
í stað þess að segja, að »skýlauss röðull náðit hlýja«,
hefði hann að líkindum komizt að orði eitthvað líkt því,
sem Einar Skúlason gerir í kvæðinu >Geisla«:
Náðit bjartr, þás beiðir
baugskjaldar lauk aldri,
......röðull skína4),
þ. e. a. s., björt sólin skein ekki, þegar konungurinn dó;
eða að sólin hefði falið geisla sína, eins og það er orðað
í hinni svonefndu helgisögu Ólafs konungs.5)
Hvorki Einar Skúlason né höfundur helgisögu Ólafs
gleymir að benda á það, að fyrirbrigðið, sem gerðist við
fall Ólafs konungs, er sams konar og það, sem varð, þá
er Kristur dó á krossinum. í þessari hliðstæðu fáum vér
skýringu á því, hvers vegna landflótta konungurinn, sem
með fulltingi heiðins herjar leitar við að leggja aftur
undir sig föðurland sitt, verður dýrlingur þegar eftir and-
lát sitt, jafnt í augum vina sem óvina. Hinir biblíufróðu
prestar hafa strax eftir Stiklastaðaorustu veitt því eftir-
tekt, hve lík var lýsing guðspjallamannanna á myrkvan-
um, þegar Kristur var krossfesfur, og á myrkva þeim.
sem skall á, þegar Ólafur konungur dó, og hafa þeir
litið á þetta sem opinberun um, að hinn fallni konungur
væri »guðsmaður« eins og samtíðarskáld hans, Þórarinn
loftunga, segir.6) Vér sjáum og, að í vísum sínum lof-
syngur Sighvatur heilagleik konungs og kraftaverk. Þvi
furðulegra er það, að ekki skuli verða vart hinna minnstu
áhrifa frá píslarsögu Jesú Krists á vísu hans um undrið,
þegar Stiklastaðaorusta var háð. Sighvafur lítur meira
að segja á fyrirbrigðið, svo sem það sé aðeins fyrirboði