Andvari - 01.01.1937, Blaðsíða 93
Andvari
Hvernig skapast kvæði og sögur?
89
þessum leikjum. Það er hvort tveggja og bæði, að augu
emstaklinga opnast fyrir því, hve örðugt er að ná frægð
°9 viðurkenningu á sviði skáldlistar, og munu menn
þess vegna kjósa að drýgja dáð í öðrum áttum. Á hinn
bóginn kallar brýn þörf athafna á manndóm, og mann-
rænu undir sín merki. Og eigi má daufheyrast við þeim
röddum. Kunnugt er, að sum skáld hafa haft burði til
bess, að vera oddvitar og forkólfar á framkvæmdasviði,
*• d. Einar Benediktsson og Hannes Hafstein. Þegar
sanian fara andlegir hæfileikar og athafnakænska, sér
þess glögg merki á skákborði lífsins, að sumir menn
eru færir í flestan sjó, þegar þeir leggja fram krafta
s>na. Náttúran er fjölhæf og geysi-hagleg, eins og geitin
Heiðrún í Valhöll. Vmsa menn gæðir hún margs konar
hæfileikum. Þá er á þeirra valdi að velja sér viðfangsefni,
kjósa um þau eftir þeim heitstrengingaákvæðum, sem
t>eir hafa unnið, eða leiðbeiningum, sem þörf alþjóðar
krefur. Það getur þannig verið undir hælinn lagt, hvort
ei«n maður verður skáld, rithöfundur eða þá athafna-
maður, smiður, málari, þjóðmálagarpur.
Eg hefi nú að vísu gefið í skyn, hvernig ég starfa að
kvaeðagerð, þar sem ég nefni »skáld sem ég þekki«.
ég get útlistað þetta með meiri nákvæmni, með því
nefna sérstakt kvæði. Ég vel þá kvæðið »Ekkjan við
ana,« af því að það er kunnugt mjög mörgum.
Kvæðið er gert af yfirlögðu ráði, sem svo er kallað.
Pað er mynd úr þjóðlífinu, sem átti að vera í einu Iýsing
a konu, sem átti við að búa þau kjör, sem kvæðið túlkar,
e9 lafnframt á kvæðið að vera æfisaga ótal kvenna á
'rsleið þjóðar vorrar. Þessi mynd átti að vera, á sinn
þvílíkt sem samnefnari í dæmi, er brot ganga upp í
m)ög mörg. Þarna er ekkjan brotið (og þó heild), en
°‘a* konur (og ekkjur) um allt land og á ýmsum öldum