Hugur - 01.01.1994, Qupperneq 75

Hugur - 01.01.1994, Qupperneq 75
HUGUR Að gera eða að vera 73 eftir hádegið, mjólka kýrnar fyrir kvöldmatinn og tala svo um bók- menntir þegar ég er búinn að borða.“15 í þessu framtíðarríki er hver maður prússneskur óðalsbóndi, og öllum líður afskaplega vel. Hausarnir þrír eru auðvitað á einu máli. Sambandið milli kenninga þeirra liggur í augum uppi. Athafnasiðfræðin krefst þess að hugað sé að markmiðum, og á endanum að endanlegu markmiði, hverrar mannlegrar athafnar. Og þar getur naumast orðið annað fyrir okkur en ánægjan. Hvað stoðar það manninn þótt hann vinni hálfan heiminn ef hann er svo óánægður með hann eftir allt saman? Og eins og Mill segir um mannlegt siðferði þá er grundvöllur þess „öldungis einstaklingsbundin tilfinning í hugskoti hvers og eins.“16 Og af þessari sannfæringu flýtur auðvitað tvíhyggjan um staðreyndir og verðmæti, um algild sannindi og einstaklingsbundnar tilfinningar. IV Markhyggju hafnað Og er nú að þvf komið að reyna að takast á við trölla. Ég hafði fáein orð eftir Aristótelesi um markvísi mannlegrar breytni, og lauk þeirri hugleiðingu hans á tilvísun til hinna æðstu gæða. Af þessu mega menn ekki draga þá ályktun að Aristóteles hafi verið nytjastefnumaður. Öðru nær — eins og ráða má af svofelldum orðum eins mesta postula allrar upplýsingar: „Fornir spekingar þrættu um hin æðstu gæði. Þeir hefðu eins getað spurt hver væri hinn æðsti blámi, hin æðsta kjötkássa, hinn æðsti göngutúr, hinn æðsti lestur. Hver maður finnur sín lífsgæði á sínum stað og nýtur þeirra eftir megni, hver með sínum hætti.“ ^ Svo kvað Voltaire. Nú, hver var þá skoðun Aristótelesar, kunna menn að spyrja. Hyggjum að henni unt stund. I Siðfrœði Níkomakkosar segir á einum stað: „hai de praxeis allón hencka," sem útleggst „öll breytni miðar að einhverju öðru.“ Hér vill hugsandi maður spyrja: hvað um það sem við gerum sjálfs þess vegna og einskis annars? Eins og ég spila á 15 Karl Marx, Die deutsche Ideologie, í Karl Marx/Friedrich Engels, Werke, III, (Berlín, 1962), s. 33. 16 J.S. Mill, Utilitarianism, s. 281. 17 Voltaire, „Bien, souverain bien,“ í Dictionnaire philosophique, (París, 1967).
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132

x

Hugur

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.