Búnaðarrit - 01.01.1913, Blaðsíða 132
128
BÚNAÐARRJT
^essar greinar jarðræktarinnar, gera misjafnar kröfur um
það, hversu vel jörðin er þurkuð, eins og kunnugt er.
2. Jarðvegurinn. Hér kemur einkum til greina
eðli jarðvegarins með tilliti til vatnsins, hvort hann hefir
mikið hárpípuafl sem bindur vatnið, eða það er lítið,
og vatnið hripar niður úr gróðrarlaginu. Hér kemur
einnig til greina undirlagið og vatnsleiðsla jaiðvegarins.
3. Loftslagið, þannig að kraflst er, að regn það,
sem mest getur fallið á sólarhring, leiðist burt á ákveðn-
um tíma.
4. Landslagið. Einkum hefir það áhrif á legu
skurðanna, með því að hún er valin með hliðsjón af
hallanum, og er þá talað um þverræslu, ef skurðirnir
iiggja þvert við aðaihallanum, en langræslu, ef þeir liggja
með honum.
5. Dýpt skurðanna. Með hliðsjón af þessum
og öðrum sérstaklegum ástæðum er millibil skurðanna
ákveðið, og veltur þá mikið á því, hvernig álíta má að
jarðvegur sá, sem á að ræsa, leiði vatnið. En það vill
svo til, að þetta er einmitt það atriði, sem einna mest
vandkvæði er á að ákveða og meta rétt, einkum þó
þar, sem engar mælingar hafa verið gerðar á slíku, eins
og hér á landi. Má því nærri geta, að þeir, sem eiga
að gefa leiðbeiningar urn framræslu hér á landi, verði
að „slumpa" til, eða fara eftir útlendum reglum, sem
ef til vill eiga alls ekki við hér á landi, enda er þess
iítil von, að þær sé brúklegar hér, þar sem aðrar þjóðir
verða að viðurkenna, að þeim sé mjög ábótavant. Það
er þó ekki þýðingarlítið atriði, að geta ákveðið millibil
skurða nokkurn veginn rétt, því að á því veltur kostnað-
urinn, og það þarf ekki miklu að muna fyrir jarðveginn
eða gróðurinn, hvort ræst er t. d. x/6 þéttara eða gisn-
ara, en það munar miklu á kostnaðinum, ef um stór
fyrirtæki er að ræða. Og þótt það muni ekki miklu
hvern einstakling, þá dregur það sig saman fyrir heil
héruð og landið alt, þegar framræslan kemst á nokkurn