Búnaðarrit - 01.01.1933, Blaðsíða 49
BÚNAÐARRIT
43
reikning, sem kalla má t. d. „Ýmsa viðskiptamenn“.
Os þegar um bein peningaviðskipti er að ræða, er í
þeim tilfellum nóg að færa þau í sjóðreikning. Láni
bóndi t. d. einhverjum hest og fái kr. 5,00 fyrir, þá er
óþarfi að færa sérstakan reikning yfir þau viðskipti, en
færist að eins í sjóðreikning. Láni hann öðrum slægjur
°9 fái vinnu. hans í staðinn, er nægilegt að skrifa það
á reikning ýmsra viðskiptamanna, auk þess sem það er
fært í dagbók og á vinnuskýrslu. Þriðja manninn getum
vér hugsað oss bifreiðarstjóra, er ekur öllum nauðsynj-
um bóndans, en fær í stað þess hey, peninga o. fl.
Þarna eru viðskiptin orðin svo mörg, að nauðsynlegt er
að færa yfir þau sérstakan reikning.
Á því, sem nú hefir verið sagt, sézt, að það er ekki
að eins nauðsynlegt fyrir bændur, eða aðra atvinnurek-
endur, að halda viðskiptareikninga, heldur ættu sem
flestir að gera það og temja sér strax á unga aldri.
Form viðskiptareiknings eru nákvæmlega eins strikuð
og einfaldur sjóðreikningur. Geta þau á sama hátt verið
nieð tvennu móti, náð yfir bls. eða heila opnu. Það
fyrra er algengara, en þó skal hvorttveggja sýnt.
Við færslu viðskiptareikninga verður að hafa það hug-
fast, að sérhver viðskiptareikningur á að skoðast sem
sjálfstæður aðili (persóna), sem viðskiptin eru framin
Við. Það, sem bóndinn lætur af hendi til þess aðila, sem
stendur á bak við reikninginn, er ávallt fært tekjumegin.
I dæmunum, sem tekin eru hér að aftan, eru það tekjur
fyrir sparisjóðinn eða kaupfélagið. Það, sem bóndinn
aftur á móti tekur út, eru gjöld fyrir þessa aðila og
skrifast því gjaldamegin á reikninginn (sjá bls. 44).
Reikningarnir byrja venjulega með »skuld« eða »inn-
eignc, 0g er þá miðað við þann aðilann, sem reikning-
urinn ber nafn af, en ekki bóndann.
Kaupfélagsreikningurinn byrjar með „skuld frá fyrra
án“ — kr. 500,00. Það þýðir að kaupfé/agið skuldar
hóndanum — hann á inni kr. 500,00. Það færist tekju-