Andvari

Årgang

Andvari - 01.01.2011, Side 91

Andvari - 01.01.2011, Side 91
andvari MYNDIN AF JÓNI FORSETA 89 komin til Kristjaníu; hafði hann mjög aukið þekkingu mína á listaverkum og eins og opinberað mér nýjan fegurðar- og töfraheim. Bergslien var lítt lærður maður og hafði lítillar menntunar notið, en hann var (eins og bróðir hans, málarinn) fæddur listamaður. Myndina (fyrst úr leiri, en síðan úr gipsi, undir steypuna) gerði hann á listahöll Dana, Karlottuborg; skoðaði ég þar daglega listasmíði helztu snillinga Dana, en stundum Thorvaldsens eða önnur gripasöfn. Af myndasmíðum danskra meistara dáðist ég mest að listaverkasafni Jerichaus, að Thorvaldsens-myndum fráteknum. Bergslien lauk og þá við höfuð Jóns Sigurðssonar (í marmara) og lét aðstoðar- mann sinn meitla allt eftir merkilínum, en setti svo sjálfur á smiðshöggin. Einu sinni, er yfirsvipur Jóns var langt kominn hjá þeim, sem meitlaði, stóð ég og horfði á og þóttist ekki sjá hinn rétta svip hins ágæta landa vors. Kærði ég það fyrir Bergslien. „Komdu á morgun eða hinn daginn“, svaraði meistarinn. Ég kom, og þá var sálin komin! Finnst mér og síðan, að hið djúpúðga og stór- mannlega höfuð Jóns forseta eftir Bergslien vera furðusmíði, sem flestum verður minnisstætt, þótt lítið skynji listaverk. Bergslien var aldavinur íslendinga í Höfn, og hygg ég að honum hafi verið það að þakka, að námsmenn vorir í Höfn fóru að vakna til meiri og meiri meðvitundar um þýðing lista og fegurðarsmekks, þótt jafnframt beindi að þeirri stefnu starfsemi Sigurðar málara.“ Brjóstmyndina af sjálfum sér hafði Jón trúlega með sér heim úr veizlunni 16. nóvember 1871, og eru til lýsingar sjónarvotta á myndinni, þar sem hún stóð heima hjá Jóni og Ingibjörgu. Indriði Einarsson hagfræðingur og leikskáld, síðar tengdafaðir Ólafs Thors forsætisráðherra, var tíður gestur á heimili Jóns og Ingibjargar og segir svo frá: „Þar var skrifborð Forseta eða skrifpúlt. En við það sá ég hann aldrei vinna. Á því var gibsafsteypa af höggmynd Eergsliens af Jóni. Hversdagslega var slæða yfir myndinni til þess að eigi félli á hana ryk. En á sunnudögum og við hátíðleg tækifæri, þegar margir voru til borðs, varð að bera skrifpúltið og myndina út úr stofunni, svo að hún rúmaði gestaborðið, og olnbogarúm væri þar til framreiðslu.“23 Páll Eggert Ólason segir frá því í ævisögu sinni um Jón Sigurðsson, að Bergslien hafi sett brjóstmyndina af Jóni á sýningu í Kaupmannahöfn, ásamt rctyndadrögum að fyrrnefndu líkneski Uelands, og sé líkneskjanna beggja getið í blöðum samtímis með þeim ummælum, að þau sýni tímamót í list og þroska smiðsins og beri af öðrum mannamyndum á sýningunni. Páll Eggert bætir við: „Má þar af marka, að snilldarbragur hefir þókt á vera.“24 Um hrjóstmynd Bergsliens segir Vilhjálmur Þ. Gíslason, að hún sé „af sumum lalin líkust J. S. af öllum myndum.“25 Marmaramynd Bergsliens var sett upp í Alþingishúsinu 1880, ári eftir andlát Jóns, og hefur staðið þar síðan. Hún er eign Listasafns íslands, nr.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164

x

Andvari

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.