Andvari

Volume

Andvari - 01.01.2011, Page 150

Andvari - 01.01.2011, Page 150
148 JÓN KARL HELGASON ANDVARI III Hugmyndir íslendinga um gerð líkneskis af Kristjáni IX. höfðu verið settar fram í kjölfar andláts hans 29. janúar 1906. Hreyft var við hugmyndinni rúmum tveimur mánuðum síðar í grein í vikuritinu Reykjavík en þá þegar höfðu málsmetandi menn bundist samtökum um söfnun vegna málsins. I upphafi greinarinnar var útlistað að íslendingar hefðu aldrei verið miklir dýrkendur danska konungsveldisins en um leið tekið fram að hinn nýlátni konungur hefði þar ótvíræða sérstöðu. „Kristján 9. gaf oss frelsið aftur - frelsið til að stjórna oss sjálfir. Hann gaf oss Stjórnarskrá íslands 1874. Og hann gerði meira. Hann gaf oss aftur þær umbætur á henni, sem vér sjálfir æsktum 1903.“26 Síðar þetta sama ár komu einnig fram hugmyndir um að reisa líkneski af Ingólfi Arnarsyni. Forsaga málsins var sú að Danir höfðu áhuga á að gefa íslendingum afsteypu af höggmynd Thorvaldsens af Jason. Var reiknað með að henni yrði fundinn staður á Austurvelli, nálægt sjálfsmynd listamannsins. Málið var rætt í dönsku blöðunum og lýstu einhverjir þar þeirri skoðun að nær lagi væri að Danir létu steypa í eir líkneski Einars Jónssonar af Ingólfi Arnarsyni. Þessi tillaga var gripin á lofti af ísafold sem taldi öruggt að lands- menn hefðu miklu meiri áhuga á Ingólfi en Jason. Harla fagurt og tilkomumikið og stórum frægt listaverk fengjum vér, þar sem Jason er, og hugnæmt er oss það, að höfundurinn, hinn heimsfrægi snillingur, var af íslenzku bergi brotinn. En hitt vegur stórum meira, margfalt meira, að líkneskið jartegni ekki suðræna, gríska goðfræðishetju, heldur norrænan víking og þar á ofan frægasta manninn í sögu þessa lands, annan en Snorra Sturluson, - Kólumbus Islands.27 Greinarhöfundur lagði til að Ingólfi yrði komið fyrir ofan á Skansinum, gömlu fallbyssustæði sem stóð á þeim slóðum þar sem Seðlabankinn er nú.28 Þegar fréttist að Danir væru hættir við þessi áform lagði Jón Halldórsson, formaður Iðnaðarmannafélags Reykjavíkur, til að félagið stæði fyrir samskotum vegna Ingólfsstyttunnar. Formleg tillaga þessa efnis var samþykkt á félagsfundi í september 1906. Jafnframt var kveðið á um að félagið legði fram 2.000 króna stofnfé en áætlaður kostnaður við fyrirtækið var um tíföld þau upphæð.29 f upphafi tuttugustu aldar var því í raun verið að vinna að því að koma upp fjórum opinberum minnismerkjum í Reykjavík, um þá Jónas, Jón, Kristján og Ingólf. Enn fremur hafði komið til tals að efna til samskota fyrir afsteypu af styttu sem Einar Jónsson hafði gert af Snorra Sturlusyni og var Austurvöllur nefndur sem mögulegur vettvangur hennar.30 Hugmyndin, sem virðist hafa komið frá Einari sjálfum, var sett fram af Birni Líndal í blaðagrein árið 1903 en þar var jafnframt vakin athygli á að myndhöggvarinn nyti ekki lengur
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164

x

Andvari

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.