Andvari

Årgang

Andvari - 01.01.2011, Side 156

Andvari - 01.01.2011, Side 156
154 JÓN KARL HELGASON ANDVARI verkamannabústaðina við Hringbraut, en Héðinn átti mestan heiður af því að þeir voru byggðir.48 Sama ár var stytta Sigurjóns af séra Friðrik Friðrikssyni sett upp við Lækjargötu þar sem Jónasarstyttan hafði staðið, ekki langt frá húsi KFUM og K.49 A þessu tímabili var Hallgrímskirkja einnig í bygg- ingu - fyrsta skóflustungan var tekin 1945 og kjallari kórsins vígður sem kirkjusalur 1948 - en unnt er að líta á kirkjuna sem risavaxið minnismerki um Hallgrím Pétursson.50 Árið 1964 var stytta Ásmundar Sveinssonar af Einari Benediktssyni afhjúpuð á Klambratúni og tveimur árum síðar var þar hafin bygging Kjarvalsstaða.51 Árið 1969 var stytta Sigurjóns Ólafssonar af Ólafi Thors síðan afhjúpuð framan við ráðherrabústaðinn, þar sem einhverjir höfðu viljað koma Hannesi Hafstein fyrir, en athöfnin var hluti af landsfundi Sjálfstæðisflokksins þetta ár.52 Hvert nýtt minnismerki hefur vissulega hnikað til því mynstri sem fyrir var á borgarkortinu en grundvallareiningarnar eru þær sömu. Stjórnmálafor- ingjum, fornköppum, skáldum, listamönnum og guðsmönnum er stillt fram í hlutverki eins konar þjóðardýrlinga, svo vísað sé til hinnar trúarlegu orðræðu í barnablaðinu Ljósberanunr, þeirra föðurlega fordæmi felst í því að hafa byggt upp landið og höfuðstaðinn, barist fyrir sjálfstæðinu, ræktað tunguna, sinnt listum og boðað fagnaðarerindið. í fljótu bragði virðast þessi minnis- merki miðla ákaflega einsleitri og óumbreytanlegri merkingu. Um er að ræða karlmenn sem flestir tilheyra efri stéttum samfélagsins, nafngreindar konur og alþýðufólk eru vart sjáanleg.53 Reyndar höfðu vissar tilraunir verið gerðar til að koma fulltrúum síðar- nefndu hópanna fyrir í miðbænum. Árið 1928 keypti Reykjavíkurbær „Móðurást“ eftir Nínu Sæmundsson, höggmynd af móður og barni sem minnir að mörgu leyti á kristna Madonnumynd. Verkið var sett upp í garði milli Menntaskólans og Miðbæjarbarnaskólans sem síðan hefur verið nefndur Mæðragarðurinn.54 Þá má nefna baráttu Ragnars Jónssonar í Smára og fleiri manna um og eftir 1950 fyrir því að höggmyndin Vatnsberinn eftir Ásmund Sveinsson yrði sett upp við Lækjargötuna, nálægt þeim stað þar sem styttan af Jónasi Hallgrímssyni hafði staðið. Tillagan mætti mikilli andstöðu, meðal annars vegna þess að verkið þótti of framúrstefnulegt en það má líka vera að borgaraleg öfl hafi talið það goðgá að alþýðumanneskja, sem væri hugsanlega líka kvenkyns, fengi þennan heiðurssess. Svo fór að styttan var sett upp í Öskjuhlíðinni, fjarri alfaraleið, seint á sjöunda áratugnum.55 Loks má minna á að styttan Hafmeyjan eftir Nínu Sæmundsson var sett upp í Tjörninni sum- arið 1959 en sprengd í loft upp af óþekktum hryðjuverkamönnum á nýársnótt árið 1960.56 Ekkert þessara verka var minnismerki um nafngreinda konu en óneitanlega hefði það breytt mynd Lækjargötunnar ef þessar þrjár konur hefðu raðast upp á drottningarvæng, sunnan við Hannes Hafstein. Arið 1968 bættist móðurmynd Nínu reyndar síðbúinn liðsauki þegar fyrrverandi nem-
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164

x

Andvari

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.