Nýtt Helgafell - 31.12.1959, Page 43

Nýtt Helgafell - 31.12.1959, Page 43
OFSKIPULAGNING 173 ástir konu sinnar til að þjóna betur veldi þess fyrirtækis, sem veitir honum atvinnu.*) Ekki er úr vegi að minnast hér á, að í skáldsögunni 1984 voru félagar Flokksins neyddir til að hlíta hinum ströngustu reglum í kynferðismálum. í Fögru, nýju veröld var hins vegar öllum leyft að láta eftir ástríðu sinni, hvar og hvenær sem var. Þjóðfélag það, sem Orwell lýsir í 1984 var í styrjöld um aldur og ævi, og markmið leiðtoganna var vitaskuld fyrst og fremst það að njóta ánægju þeirrar sem valdið veitir, en í öðru lagi hitt, að halda þegnum sínum í því æsingarástandi sýknt og heilagt, sem þarf til að viðhalda sí- felldu stríði. Með því að halda uppi sífelldum áróðri gegn kynferðislífi gátu valdhafarnir viðhaldið nægilegri æsingu í þegnunum og full- nægt um leið á notalegasta hátt valdagirnd sinni. í Fögru, nýju veröld er lýstþjóðfélagi, sem hefir afnumið styrjaldir, og þar er fremsta markmið valdhafanna að halda þegnunum sem friðsömustum. Ein aðferð þeirra til þess er sú að lögleiða frelsi í kynferðismálum og afnema fjölskyldulíf, en þetta losar fólkið að kalla við alla æsingu, livort heldur skemmandi eða skapandi. í 1984 er valdafíkn fullnægt með því að kvelja fólk, en í Fögru, nýju veröld með því að veita fólkinu nautnir, sem varla eru síður niðurlægjandi. Þjóðfélagsleg siðfræði í dag er greinilega ekkert annað en tilraun til að réttlæta eftir á ýmsar hinar óæskilegri afleiðingar ofskipu- lagningar. Hún er aumkunarverð tilraun til þess að gera dyggð úr illri nauðsyn og lesa einhver jákvæð gildi út úr óþægi- legum staðreyndum. Hún er ákaflega óraun- sæilegt siðferðilegt kerfi og þess vegna stór- hættulegt. Þjóðfélagsheildin, sem nú er álitin liafa meira gildi en hver einstakur meðlimur * í ríki Mao Tse-tung hafa þessi kapítalísku heilrœði verið gerð að boðorðum og síðan tilskipunum, ofurlítið breyttum. I hinum nýju kommúnum hefur hjúskaparlíf verið afnumið. Svo að ástúð komi ekki til greina, eru eiginmenn og eiginkonur látin sofa sitt í hverjum skála og fá ekki leyfi til að sofa saman oftar en annan hvern laugardag (og þá einungis í einn, tvo tíma líkt og vændis- konur og viðskiptavinir þeirra). hennar, er ekki líffræðileg heild, eins og bý- flugnabú eða termítahraukar geta talizt vera. Hún er aðeins fyrirkomulag, félagsleg tilhög- un. Það eru engin lífsgildi til, nema þau sem eru tengd lífi og meðvitund. Fyrirkomulag hefir hvorki líf né meðvitund. Gildi þess er það notagildi, sem því er fengið. Það er einsk- isverði í sjálfu sér og hefir einungis gildi að svo miklu leyti sem það er til hagsbóta fyrir þá einstaklinga, sem eru hlutar samfélags- heildarinnar. Að setja fyrirkomulag ofar fólki er að setja meðalið ofar tilganginum. Afleið- ingar slíks mátti glögglega sjá í ríkjum Hitlers og Stalins. Undir þeirra hryllilegu stjórn voru raarkmið einstaklinganna bæld undir meðöl skipulagsins með ofbeldi og áróðri, kerfis- bundnum ógnunum og kerfisbundnum hugs- anaáhrifum. Einræðisríki framtíðarinnar verða betur rekin og þar verður færra um ofbeldis- verk en í ríkjum Stalins og Hitlers. Þegnar harðstjóra verða í framtíðinni undir kvala- lausri forsjá þjóðfélagsverkfræðinga. „í dag býður þjóðfélagsfræðin upp á engu minni verkefni en tæknileg verkfræði fyrir fimmtíu árum,“ skrifar einn áhugamikill forsvari hinn- ar nýju vísindagreinar. „Hafi fyrri helmingur tuttugustu aldarinnar verið tími tækniverk- fræðinga, getur síðari helmingurinn vel orðið kenndur við þjóðfélagsvcrkfræðinga.“ Ég býst þá við, að tuttugasta öldin verði kennd við heimsstjóra, hina vísindalegu stéttaskiptingu og Fögru, nýju veröld. Ef spurt verður quis custodiet custodes? — hver á að hafa eftirlit með gæzlumönnum vorum, hver á að verk- stýra verkfræðingunum — stendur ekki á svari: þeir þurfa ekkert eftirlit. Ymsir dokt- orar í þjóðfélagsfræði virðast standa í þeirri hjartnæmu trú, að valdið geti aldrei náð að spilla þjóðfélagsfræðinni. Þeir eru eins og Sir Galahad, sterkir af því að þeir eru hjarta- hreinir, og hjartahreinir eru þeir vegna þess, að þeir eru vísindamenn og liafa tekið sex þúsund tíma í þjóðfélagsfræðum. Því miður er æðri menntun engin trygging fyrir æðri dyggðum né heldur fyrir stjórn- málavizku. Og þessum siðfræðilegu og póli- tísku efasemdum vorum hljóta aðrar að vera
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104

x

Nýtt Helgafell

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Nýtt Helgafell
https://timarit.is/publication/1049

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.