Helgafell - 01.10.1946, Síða 20
202
HELGAFELL
bandsþjóð okkar. Enda trúum við þeim hiS bezta til réttlátra skipta í þeim
efnum sem öSrum. Þrátt fyrir óviSfelldnar raddir og atburSi, viljum viS
ekki efast um drenglund og hreinskiptni frænda okkar austan álanna fyrri
en í fulla hnefana. ViS verSum aS játa, aS þaS kemur illa viS okkur, þegar
menn eru drepnir fyrir okkur án dóms og laga, sóttir saklausir um borS í
skip, er flutt hafSi gjafir, eSa ærumeiddir tilefnislaust og meS þeirri rag-
mennsku, aS engan ábyrgan aSila er fyrir aS hitta, þegar til á aS taka. Okkur
þykir þaS skrýtiS, þegar gjafir gefnar af heilum hug og innilegri samúS
eru þakkaSar mikils til meS þögn, burtfellingum eSa smáletri. Okkur blöskr-
ar, aS þaS skuli þykja geta fariS saman í réttarríki, aS bæta mann, sem
drepinn hefur veriS, en hegna ekki morSingjunum. En viS erum menn ró-
lyndir og seinteknir, einnig til vandræSa. ViS viljum sjá, hverju fram vindur,
áSur en viS tökum bræSralagiS viS frændur okkar austan Atlanthafs til
allt of róttækrar endurskoSunar.
Samt er nú þegar þann veg í pottinn búiS, aS í viSskiptum viS þessa
frændur okkar er hyggilegt og jafnvel óhjákvæmilegt, sjálfsvirSingar okkar
vegna, aS viS leggjum á minniS hiS gamla heilræSi: Gáttir allar áSr gangi
fram of skygnazk skyli. Vináttu einstakra manna er sjálfsagt aS þiggja
og þakka meS virktum, heiSra þá og reynast þeim trúir, eftir eSli okkar
og lund. ÞaS má t. d. ekki gleymast, aS sænski sendikennarinn viS Háskóla
íslands, Peter Hallberg, flutti nýlega mál okkar af rausn og drengskap í
„Göteborgs Handels- och Sjöfartstidning“ í grein, þar sem hann stakk upp á
því, aS Svíar riSu ávaSiS meS aS skila okkur handritum okkar fornum í sænsk-
um söfnum. Fyrir slíka vini, — og ég efast ekki um aS viS eigum fjöld vina
austan álanna og aS sú vinafjöld muni frekar aukast en fækka, — fyrir slíka
vini getum við vel reist norræna höll og boSiS þeim þangaS til vinafunda. Hins
vegar væri vel til falliS, aS gætt yrSi fullrar varasemi um heimboS frá
okkar hálfu. ViS verSum aS vita nákvæmlega, hvort viS bjóSum vinum
heim, áSur en út í þaS er fariS. Þá er og varla heldur vert, aS viS hlaupum
til aS þiggja hvert þaS heimboS eSa hlutdeild, sem okkur kynni aS verSa
boSin. Allur er varinn góSur. ÁSur langt um líSur mun úr því skoriS, hvernig
sambandöþjóS okkar hin forna reynist okkur í samningunum, og hvem
hlut hinir frændur okkar utan álanna leggja til þeirra mála. ÞaS væri vissu-
lega æskilegt, aS viS þyrftum ekki aS eiga endurheimt eigna okkar í Dan-
mörku undir því, aS okkur kunni aS verSa skilaS þeim af sigurvegara í
nýrri styrjöld, eins og Dönum nýlega ljóni því, sem kennt er viS Isted. Til
þess kemur vonandi -heldur ekki. En raunin er ólýgnust — í þessum efnum
sem öSrum.
Á vilja okkar til vinsamlegra samskipta viS hvern sem er má aldrei
skorta, og þó sízt þar sem NorSurlönd eiga í hlut. ÞaS er trúa mín, aS viS
höldum vinfengi viS þessa fornu frændur, og aS þaS vinfengi eigi jafnvel
eftir aS aukast. Vænlegast til þeirrar framrásar mun vera, aS viS höldum á
virSingu okkar meS hóflegri festu gagnvart hverjum þeim, er á okkur leitar
til óvirSingar eSa traSkar okkur meS tómlæti. Ef til vill á framtíSin í fórum