Helgafell - 01.10.1946, Qupperneq 80

262
HELGAFELL
varbúinn að leggja fram fé fyrir þær.
Tók þó nokkrar. Man eftir Lœrdóms-
listajélagsritunum í alskinni í 15 bind-
um, — Kvert ár innbundið fyrir sig,
— á 30 eða 35 krónur. Grönlands hi-
storiske Mindesmczr\er á 8 eða 10
krónur. Gefn var þar á 8 krónur. Lengi
vel sá ég eftir því að fara þá ekki að
ráðum Jóhanns, sem mér reyndist jafn-
an vel.
Oft var það á uppboðum eða í búð-
um, að ég fékk bækur óbundnar eða
varð að láta binda gamlar bækur að
nýju, og varð mér bókband nokkuð
kostnaðarsamt. Arinbjöm Sveinbjarn-
arson bókbindari og bóksali batt um
skeið fyrir mig, en mér þótti hann
gylla illa bækur og hætti því viðskipt-
um við hann, þótt hann annars væri
hinn mætasti maður.
Um þetta skeið sat inni í hegningar-
húsinu í Reykjavík bókbindari, sem
hafði gjörzt sekur um bréfafölsun.
Vann hann þar að bókbandi og leysti
það prýðilega af hendi, en gylla varð
bækumar á bókbandsstofu. Var band
þetta nær helmingi ódýrara en á bók-
bandsstofum. Þessi maður batt mikið
af bókum fyrir mig. Af þessum ástæð-
um gat ég látið þá þegar binda tölu-
vert af bókum mínum.
Meðan ég dvaldi í Reykjavík, fram
til ársins 1920, hélt ég áfram að safna
bókum, voru það einkum ljóðmæli,
rímur og riddarasögur, og svo auðvitað
íslenzkum sagnaritum (sögu íslands)
og íslenzkum þjóðsögum.
Ymislegt bar við á bókauppboðum
og í bókabraski, sem minnast mætti á,
ef rúm leyfði. Voru oft „eljunnar
glettur“ þar með mönnum, einkum
,,stórhákörlum“. Ásgeir heitinn Torfa-
son sat uppi á leiksviðinu hjá
uppboðshaldara, — en uppboðin voru
haldin í ,,Gúttó“, — eins og áður var
sagt, einstöku sinnum í Iðnó, — og
gætti vel að fágætum bókum, einkum
var honum hugleikið að ná í búnaðar-
pésa, en sló ekki hendinni móti smá-
kverum um annað efni, ef fágæt voru.
Hann var oft umboðsmaður annarra
við bókakaupin. Mátti treysta því, að
hann stillti boð sín við hóf. Var hann
hinn greiðviknasti við bókaútvegun
alla. Hann mun fyrstur hafa hreinsað
hér á landi gamlar og skitnar bækur.
Man ég það, að ég hafði keypt Ævin-
týri Magnúsar Grímssonar, en svo voru
þau skitin, að varla var hægt að lesa
titilblaðið. Ég fór til Ásgeirs heitins í
raunum mínum. Hann kvað þarna
mikil óhreinindi saman komin og
vandasamt við að eiga, svo vel færi.
Viku seinna afhenti hann mér kverið,
þvegið og hvítt, nema gulleitur blettur
á titilblaði. Sagði hann kver þetta eitt
það versta viðureignar vegna fitu er
var samfara óhreinindunum. Ég var
hinn glaðasti og galt honum starfið
með fágætum pésa. Við skiptumst á
um pésa á köflum. Ásgeir reyndist
mér prýðismaður.
Á fyrri uppboðum.sem ég man eftir,
voru þeir framarla nafnarnir Jón Þor-
kelsson og Jón Borgfirðingur. Hvorug-
ur girntist kaupa bækur dýru verði. Þó
kom það fyrir, að doktornum hljóp
kapp í kinn og lét þá ekki sinn hlut
að óreyndu, en þó mun hann oftast
hafa ætlað þar fótum sínum forráð,
því aðmanna bezt þekkti hann verðlag
íslenzkra bóka. Hætti hann stundum
að bjóða í miðjum klíðum, svo mót-
bjóðandi sat með bókina, stundum lít-
ið ánægður, er ætlunin var sú ein, að
spenna upp fyrir Doktor. Man ég það
á bókauppboði eptir Sigurð Gauta, að
Doktor varð lítt hýr á svip, er hann