Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2009, Blaðsíða 78

ARNFRÍÐUR GUÐMUNDSDÓTTIR OG HJALTI HUGASON
Lútherska heimssambandsins var ædað að hvetja aðildarldrkjur til að skera
upp herör gegn því útbreidda vandamáli sem ofbeldi gegn konum er á
heimsvísu og var ritið meðal annars hugsað sem umræðugrundvöllur „hjá
söfnuðum, áhugahópum, prestaskólum kirkjunnar og öðrum mennta-
stofnunum“.42 Það er sérstaklega eftirtektarvert að í yfirlýsingum þessara
alþjóðlegu kirkjusamtaka er það ranglæti sem felst í ofbeldi og afleiðingum
þess ekki aðeins túlkað sem félagsfræðilegt, mannfræðilegt eða lækn-
isffæðilegt viðfangsefni heldur einnig guðffæðilegt. Þetta er meðal annars
áréttað í formála sem Ismael Noko, aðalritari Lútherska heimssambands-
ins, skrifaði í fyrrgreint rit. Þar gengur Noko út ffá því að ofbeldi beinist
ekki aðeins að þolanda, heldur einnig gegn Guði: „Guð þjáist með þolend-
um ofbeldis. Stöndum saman og sigrumst á öllum tegundum ofbeldis því
að ofbeldi er brot gegn Guði og mannkyni.“43 Með því að hvetja til and-
spyrnu gegn ofbeldi eru þessi alþjóðlegu kirkjusamtök ekki að biðja um
fagrar yfirlýsingar og hlýjar hugsanir. Þvert á móti er farið fram á aðgerðir
í samhljóman við inntak fagnaðarerindisins. Þessar aðgerðir felast í þátt-
töku í ofbeldislausu andófi í anda réttindabaráttu svartra í Bandaríkjunum
á sjötmda áratug 20. aldar undir forystu guðffæðingsins og prestsins
Martins Luthers King (1929-1968) eða baráttu íbúa E1 Salvador undir
forystu biskupsins og ffelsunarguðfræðingsins Oscars Romero (1917-
1980) á áttunda áratugnum. Enn eitt dæmið um áhrifaríka andófshreyfingu
er hópur mæðra, sem söfnuðust saman á Plaza de Mayo í Buenos Aires,
höfuðborg Argentínu, um 1980. Þessar konur vildu koma á ffamfæri mót-
mælum gegn aðgerðum herforingjastjórnarinnar og kröfðust upplýsinga
og réttlátrar meðferðar á málum barna sinna, sem horfið höfðu sporlaust
og mörg hver höfðu verið tekin af lífi án dóms og laga. Konurnar gripu til
þess ráðs að safhast saman á torginu, sem er fyrir framan forsetahöllina í
hjarta borgarinnar, og mótmæltu þar þegjandi í þrjátíu mínútur síðdegis á
hverjum fimmtudegi. Þær höfðu hvíta slæðu á höfði og héldu oft á mynd-
um af horfnum börnum. Þrátt fyrir að í upphafi væru þær ítrekað reknar
burt af torginu, þar sem bannað var að safhast saman til mótmælaaðgerða,
héldu þær uppteknum hætti. Að lokum vöktu aðgerðir þeirra athygli
alþjóðasamfélagsins og jtfirvöld neyddust til þess að svara spurningum
þeirra um afdrif barnanna.44
42 Sama rit, bls. 9.
43 Sama rit, bls. 7.
44 Mary E. Hunt, „Dead but still missing: Mothers of Plaza de Mayo transform
Argentina", Concilium 1993/3, Maryknoll: Orbis Books, 1993, bls. 89-96.
76