Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2009, Blaðsíða 73

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2009, Blaðsíða 73
GUÐFRÆÐIN í PÓLITÍKINNI - PÓLITÍKIN í GUÐFRÆÐINNI af hinu góða í náttúrunni svo sem að vilja vinna á akri, að vilja eta og drekka, að vilja eiga vin, vilja klæðast, vilja byggja hús, vilja kvænast, rækta kvikfé, læra ýmislegt gott, að vilja yfirleitt hið góða, sem heyrir til þessu lífi. Allt þetta stenst þó ekki án guðlegrar stjórnar, því að ffá honum og fyrir hann er þetta og byrjaði að vera. Með vondum á ég við að vilja dýrka skurðgoð, vilja manndráp o.s.frv.“ [Þeir fordæma Pelagíana og aðra, sem kenna, að vér án heil- ags anda, einungis af náttúrlegum kröftum, getum elskað Guð yfir alla hluti fram og sömuleiðis uppfyllt boðorð Guðs eftir eðli verkanna. Því að þótt náttúrlegir kraftar geti nokkurn veginn ffamkvæmt ytri verk - því að þeir geta haldið höndum sínum ffá þjófnaði og ffá manndrápi - þá geta þeir ekki vakið innri hreyf- ingar, t.d. guðsótta, traust til Guðs, þoliirmæði o.s.ffv.]2'’ Hér hggur til grundvallar lykilatriði í guðffæðilegri endurskoðun Lúthers, sem er kenningin um réttlætingu af náð fyrir trú. Þessi hugmynd um að við getum ekki stuðlað að okkar eigin frelsun undan syndinni með verkum okkar, heldur sé það einungis á færi Guðs að veita okkur hjálpræði, hefur oft verið túlkuð svo að Lúther hafi dregið gildi góðra verka í efa. Lúther lagði trú og traust að jöfhu. Guð er sá sem við setjum traust okkar á. Að réttlætast af náð fyrir trú merkir að við treystum óskilyrtum kærleika Guðs til okkar. Ef við setjum traust okkar á eitthvað annað en þann Guð sem hefur skapað okkur til samfélags við sig, höfum við sett skurðgoð í stað Guðs. Við höfum skipt á gullkálfi og skapara okkar.26 Það var reynsla Lúthers að góð verk gætu auðveldlega orðið að slíku „skurðgoði" eins og hann taldi að gerst hefði í kaþólsku miðaldakirkjunni þar sem mikið var lagt upp úr góðum verkum. Þess vegna vildi hann gera skýran greinarmun á orsök og afleiðingu góðra verka. Góð verk gera okkur ekki góð eða rétt- lát frammi fyrir Guði. Aftur á móti eru þau afleiðing af því sem Guð hefur gert fyrir okkur, svar okkar eða viðbrögð við kærleika hans. Lúther lýsir þessu sambandi réttlætingar af trú og góðra verka á eftirfarandi hátt í riti sínu Umfrelsi kristins manns\ Þess vegna eru hin tvenn ummæli sönn: „Góð réttlát verk skapa aldrei góðan, réttlátan mann, heldur vinnur góður réttlátur 25 Hér vitnað eftír Einari Sigurbjömssyni, Kirkjan játar, bls. 213-214. 26 Sjá sögnna um gullkálfinn sem Israelsþjóðin lét Aron reisa fyrir sig úti í eyðimörk- inni: 2Mós 32.1-35. 71
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.