Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2009, Blaðsíða 69

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2009, Blaðsíða 69
GUÐFRÆÐIN í PÓLITÍKINNI - PÓLITÍKIN í GUÐFRÆÐINNI vert. Guðfræðingar á vettvangi háskóla og kirkju hafa ekki verið lausir við þessi viðhorf og þess vegna gjaman forðast syndarhugtakið og þann veru- leika sem því er ætlað að lýsa. Helsta skýringin á því er hversu einskorðað hugtakið hefur verið við einstök slæm verk, orð eða hugsanir og þá einkum verk einstaklinga á sviði einkalífs. Hefur þessi þröngi syndarskilningur tengt hugtakið við „mórahsma“ og siðavendni. Mikilvægt er að forðast þennan „mórafrska“ skilning á syndinni, sem hefur á sér klisjukennt yfir- bragð. Syndarhugtakið er í eðli sínu tengslahugtak, þar sem það varðar tengsl okkar við Guð, náungann, náttúnma og okkur sjálf. Þess vegna er syndin samfélagslegt fýrirbæri, afl sem skekkir samlíf þjóðfélagshópa ekki síður en einstaklinga og viðheldur ranglátri skiptingu lífsgæða. I veraldlegu og afhelguðu (e. secular) samfélagi nútímans em myndfik- ingar sjúkdóma og tilheyrandi meðferða gjaman notaðar í stað þess að ræða um synd og afleiðingar hennar. Orðræða um afbrot og refsingar hefur einnig verið notuð í sama tilgangi.19 Þegar syndin hefur verið sjúk- dómsvædd er litið svo á að tilvistarleg vandamál manneskjunnar séu af læknisfræðilegum toga og því þurfi einungis að greina vandann og grípa síðan til meðhöndlunar við hæfi. Sé aftur á mótd fjallað um syndina út frá lagalegu sjónarhorni fær veruleiki hennar á sig mynd lögbrots eða glæps og lausnin felst þá í viðeigandi refsingu. Heilbrigðis- og réttarkerfið em vissulega mikilsverð tæki til að standa vörð um velferð einstaklinga í víð- tækasta skilningi og reglu í samfélaginu. En þegar þau hafa tekið yfir hlutverk, sem að hefðbundnum skilningi era trúarleg, hljóta að minnsta kosti guðfræðingar að staldra við og spyrja áleitinna spuminga um hvaða afleiðingar það kunni að hafa þegar ekki er lengur rúm fyrir hið guðfræði- lega sjónarhom við greiningu á mannlegri tilvem. I sköpunarsögum BibKunnar, sem rifjaðar vom upp hér á undan, er gengið út frá því að manneskjan sé sköpuð í mynd Guðs - imago Dei. Því fylgja bæði forréttindi og skyldur. I þriðja kafla Fyrstu Mósebókar, í beinu ffamhaldi af síðari sköpunarsögunni, er sagt frá Adam og Evu í aldingarð- inum Eden. Þau höfðu allt til alls og nutu lífsins. En svo kom babb í bátinn. Höggormurinn, sem „var slóttugri en öll dýr merkurinnar sem Drottinn Guð hafði gert“, vakti athygli þeirra á trénu sem Guð hafði bannað þeim að borða af og fékk þau til að bíta í forboðna ávöxtinn. Afleiðingamar létu ekki á sér standa. Adam og Eva vom gerð brottræk úr aldingarðinum og 19 Sjá t.d. Karl C. Menninger, Whatever Happened to Sin?, New York: Hawthome Books, 1973 og Barbara Brown Taylor, Speaking of Sin. The Lost Language of Salvation, Cambridge, MA: Cowley Publications, 2000. 67
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.