Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2013, Blaðsíða 48
XVI VISINDARAÐSTEFNA Hl
FYLGIRIT 73
2%; p=0,04), samanborið við yngri hópinn. Legutími á gjörgæslu (6 vs
3 dagar; p=0,01) og heildarlegutími var einnig lengri hjá eldri hópnum.
Sjálfstæðir áhættuþættir skurðdauða hjá eldri sjúklingum voru aldur
(OR 1,24) og EuroSCORE (OR 1,26). Alls voru 89% og 84% eldri sjúklinga
á lífi einu og þremur árum eftir kransæðahjáveituaðgerð samanborið
við 98% og 87% viðmiðunarhóps (p=0,87). Sambærilegar tölur eftir
ósæðarlokuskipti voru 82% og 76% fyrir eldri sjúklinga, samanborið við
96% og 90% í viðmiðunarhópi (p=0,06). Sjálfstæðir forspárþættir lang-
tíma lifunar hjá eldri sjúklinga voru aldur (HR 1,17) og útstreymisbrot
hjarta (HR 0,97).
Ályktanir: Tíðni skammtímafylgikvilla, legutími og skurðdauði hjá
sjúklingum eldri en 75 ára er há, sérstaklega eftir ósæðarlokuskipti.
Langtímalifun hópsins er ekki frábrugðin lifun viðmiðunarhóps, sem
bendir til ágæts langtímaárangurs.
E 121 Mat á lífeðlisfræðilegri svörun hjá vefjagigtarsjúklingum við
væga líkamlega áreynslu
Hildur Franklín', Jóna Freysdóttir1'2'3, Hildigunnur Þórsdóttir1, ísleifur Ólafsson4,
Sigrún Baldursdóttir5, Arnór Víkingsson3-5'6
‘Læknadeild HÍ, 2ónæmisfræðideild, 3rannsóknastofu í gigtsjúkdómum og 4meinaefnafræði-
deild Landspítala, 5Þraut ehf., 6gigtardeild Landspítala
hthf1@hi.is
Inngangur: Álagsbundnir vöðvaverkir eru algengir í vefjagigt, jafnvel
við væga áreynslu. Orsakir þeirra eru lítt þekktar, ekki hefur verið sýnt
fram á bólgumyndun eða áverka í vöðvum. Tilgangur rannsóknarinnar
var að kanna hvort samfara vægri, líkamlegri áreynslu í vefjagigt sjáist
teikn um óeðlilega svörun kortisóls, magn bólguefna í blóði eða starf-
semi vöðva.
Efniviður og aðferðir: Tuttugu og níu konur á aldrinum 21-45 ára, sem
uppfylltu skilmerki bandarísku gigtlæknasamtakanna um vefjagigt
og 12 konur án vefjagigtar á sama aldursbili og á svipuðu líkamsþjálf-
unarstigi svöruðu 13 stöðluðum spurningalistum um heilsu, líðan og
lífsstíl. Þær undirgengust síðan 30 mínútna gönguþolspróf. Huglægt
mat á líkamlegri áreynslu var metið með Borg kvarða. Magn IL-6, IL-8,
CRP, laktats, mýóglóbíns og kreatínkínasa í sermi auk magns óbundins
kortisóls í munnvatni voru mæld fyrir þolpróf og 10 og 60 mínútum eftir
prófið.
Niðurstöður: Væg líkamleg áreynsla leiddi til marktækrar lækkunar
bæði í kortisóli og laktati hjá heilbrigðum (p<0,05) en ekki hjá vefjagigt-
arsjúklingum. Sjúklingarnir upplifðu meira magnleysi í þolprófinu
(p<0,05, Borg kvarði) og magnleysi sýndi jákvæða fylgni við styrk
laktats í blóði (p<0,05). Vefjagigtarsjúklingar voru með marktækt lægri
grunngildi IL-6 og IL-8 í blóði samanborið við heilbrigða.
Ályktanir: Væg líkamleg áreynsla virðisthafa streitulosandi áhrif (lækk-
að kortisól) og minnka loftfirrð efnaskipti (lækkað laktat) í heilbrigðum
konum en ekki í vefjagigtarsjúklingum. Afleiðingar þessa eru óvissar
en gæti stuðlað að auknu magnleysi og vöðvaverkjum hjá vefjagigtar-
sjúklingum samfara vægri líkamlegri áreynslu.
E 122 Mat á lífeðlisfræðilegum streituviðbrögðum hjá vefjagigtar-
sjúklingum við tímabundið andlegt álag
Hildigunnur Þórsdóttir', Jóna FreysdóttirUJ, Hildur Franklín’, Eggert Birgisson4,
Rafn Benediktsson1-5, Sigrún Baldursdóttir4, Amór Víkingsson3'4-6
'Læknadeild HÍ, 2ónæmisfræðideild, 3rannsóknastofu í gigtsjúkdómum, ‘innkirtla- og efna-
skiptasjúkdómadeild og 5gigtardeild Landspítala, 4Þraut ehf.
hth43@hi.is
Inngangur: Þekking á lífeðlisfræðilegri meingerð vefjagigtar er
takmörkuð. Sumar rannsóknir hafa bent til röskunar í kortisól streitu-
viðbrögðum líkamans, en sá annmarki er á flestum rannsóknanna að
þær hafa kannað seytun kortisóls í kjölfar lyfjafræðilegrar örvunar, en
það endurspeglar ekki lífeðlisfræðilega örvun streituöxulsins. Tilgangur
þessarar rannsóknar var að kanna kortisólsvörun í vefjagigt í kjölfar
náttúrulegrar, andlegrar streituörvunar.
Efniviður og aðferðir: Tuttugu og níu konur á aldrinum 21-45 ára, sem
uppfylltu skilmerki bandarísku gigtlæknasamtakanna fyrir vefjagigt
og 12 konur án veljagigtar á sama aldursbili svöruðu 13 stöðluðum
spurningalistum um heilsu, líðan og lífsstíl. Þátttakendur fóru í staðlað
sálfélagslegt streitupróf (TSST próf) og frítt kortisólgildi f munnvatni var
mælt fyrir prófið og 10 og 60 mínútum eftir prófið. Einnig var IL-6 og
IL-8 mælt í blóði þátttakenda á sömu tímapunktum.
Niðurstöður: Kortisólsvörun við TSST próf var slakari hjá vefjagigtar-
sjúklingum miðað við heilbrigða (p=0,03). Slök kortisólsvörun sýndi
neikvæða fylgni við almenna, líkamlega og andlega þreytu (p<0,05,
Multidimensional Fatigue Inventory) en sterk kortisólsvörun við TSST
próf sýndi jákvæða fylgni við gott sjálfsmat (p<0,05, Robson skali). IL-8
lækkaði marktækt hjá vefjagigtarhópnum (p<0,05).
Ályktanir: Niðurstöður benda til að kortisólseytun sé slakari hjá
vefjagigtarsjúklingum en heilbrigðum við tímabundið andlegt álag og
að það geti leitt til meiri þreytueinkenna, bæði líkamlegrar og andlegrar
þreytu. Full ástæða er til að kanna þetta samband nánar í stærri rann-
sóknarhópi.
E 123 Lágskammtameðferð með infliximab er ígildi meðferðar með
adalimumab eða etanercept við sóragigt. Niðurstöður frá ICEBIO
Björn Guöbjömsson1'2 og Niels Steen Krogh3 fyrir hönd ICEBIO*
‘Rannsóknastofu í gigtarsjúkdómum Landspítala, dæknadoild HÍ, 3Zitelab Aps, Danmörk
“ICEBIO: Amór Víkingsson, Ámi Jón Geirsson, Bjöm Rúnar Lúðvíksson, Gerður Gröndal,
Gunnar Tómasson, Helgi Jónsson, Kristján Erlendsson, Kristján Steinsson, Sigríður Valtýsdóttir,
Þorvarður Jón Löve, Þómnn Jónsdóttir
Inngangur: Kanna meðferðarárangur við lágskammta meðferð með líf-
tæknilyfinu infliximab og bera saman árangurinn við hefðbundna með-
ferð með adalimumab og etanercept við sóragigt (PsA).
Efniviður og aðferður: Sjúklingar með PsA sem hófu meðferð með
líftæknilyfi (anti-TNF-a) voru fundnir IICEBIO. Þeim var skipt í fjóra
meðferðarhópa: 1) infliximab >4 mg/kg, 2) infliximab <4 mg/kg, 3)
etanercept (50mg/viku) og 4) adalimumab (40mg /14 daga). Hópamir
voru bornir saman við upphaf meðferðar og við endurmat sex og 12
mánuðum síðar. Kruskal-Wallis rank og Wilkcoxon próf voru notuð til
samanburðar á hópunum.
Niðurstöður: Eitt hundrað áttatíu og fimm sjúklingar, 113 konur og
72 karlar, voru skráðir í ICEBIO samkvæmt rannsóknarskilmerkjum.
Áttatíu og fjórir sjúklingar fengu infliximab, 66 etanercept og 35 adalim-
umab. Af þeim sem hófu meðferð með lágskammtainfliximab þurftu 19%
(16/84) að hækka skammtinn upp fyrir 4 mg/kg. Upphafsskammturinn
af infliximab var 2,3 mg/kg en viðhaldskammtur lágskammtahópsins
var 2,9 mg/kg, en 4,5 mg/kg hjá þeim 16 sem þurftu að auka skammt-
inn, sem er lægri skammtur en ráðlagður er samkvæmt alþjóðlegum
meðferðarleiðbeiningum (5 mg/kg). Þeir sjúklingar sem þurftu hærri in-
fliximab skammt voru með marktækt lægri BMI miðað við þá sem voru
á lágskammta meðferð (27 á móti 31; p<0,01) og þeir höfðu einnig lengri
sjúkdómsögu (10 á móti 8 ár) og voru með hærra CRP (17 á móti 10 g/L),
en hvorugt var þó marktækt. Við eftirfylgni sex og 12 mánuðum eftir að
meðferð hófst eins og við síðustu heimsókn 2,8 árum eða 45-217 vikum
48 LÆKNAblaöið 2013/99